Một vị ẩn sĩ nọ cất túp lều tranh trong rừng sâu sống ẩn dật không
tranh đua với đời. Ẩn sĩ tiếp xúc với cỏ cây nhiều hơn con người cho nên tâm hồn
ông rất thanh thản vô vi.
Một đêm trăng sáng vằng vặc, ông đi dạo chơi trong núi, giữa khung
cảnh thanh tịnh huyền ảo đó, ông nhận ra sự bình lặng đã tiềm ẩn từ lâu trong
người.
Ẩn sĩ vui mừng rảo bước ra về, không ngờ nơi ông đang ở có sự viếng
thăm của một kẻ trộm. Tội nghiệp cho tên trộm, hắn không tìm thấy được vật gì
quí giá trong túp lều tranh đành thất thểu bước ra thì chạm mặt ẩn sĩ.
Thật ra thì ẩn sĩ đã về đến nhà từ lâu nhưng ông
ngại sẽ làm cho tên trộm giật mình, vì vậy ông đã nấn ná phía bên ngoài đợi cho
tên trộm bước ra, tay ông cầm sẵn chiếc áo ấm bạc màu mà ông đã mặc nhiều năm
trên người. Tên trộm hơi bỡ ngỡ chưa biết phải làm sao thì ẩn sĩ đã lên tiếng:
- Con lặn lội đường xa đến thăm, ta không nỡ để con ra về tay
không. Trời về khuya gió lạnh, con hãy cầm đỡ tấm áo này xem đó như một món quà
nhỏ của ta tặng.
Nói xong ông khoác chiếc áo cũ lên người tên trộm, con người đáng
thương cảm thấy ngỡ ngàng, hắn lầm lũi ra đi mà không nói được một lời.
Nhìn theo kẻ trộm dần dần khuất vào bóng đêm, ẩn sĩ thở dài lẩm bẩm:
- Hỡi kẻ đáng thương, ta ước gì có thể tặng cho con một vầng trăng
sáng vằng vặc của đêm nay.
Ẩn sĩ không tặng được vầng trăng cho tên trộm cho nên ông cảm thấy
xốn xang.
Trong đêm sáng trăng thanh tịnh này, không có gì đẹp và thanh khiết
cho bằng ánh trăng. Khi ông muốn mang ánh trăng tặng cho người khác, ngoài cái
đẹp của sự vật, còn có một ý nghĩa trong sạch và thanh thoát cho tâm hồn.
Một con người không tìm được hướng đi, không tự chiếu sáng lấy
mình, chính là một điều vô cùng bất hạnh.
Sáng hôm sau, khi ánh bình minh đánh thức ông dậy, ẩn sĩ mở mắt ra
thì thấy tấm áo đã được xếp ngay ngắn đặt bên cạnh từ lúc nào. Nhà sư cảm thấy
vui mừng hơn bao giờ hết, ông lẩm bẩm nói rằng:
- Cuối cùng thì ta cũng tặng được cho con người đáng thương kia một
vầng trăng sáng rồi.
Chắc là chúng ta không thể ngờ là vầng trăng cũng có thể trở thành
một món quà tặng. Điều này kể ra cũng lý thú lắm nhỉ. Trong cuộc sống thực tế của
chúng ta, có những sự vật vô hình không thể nào làm quà tặng được. Dĩ nhiên là
chúng ta không thể nào nói với người ăn mày ngoài đường như thế này: "Tôi
tặng cho ông một chút tình thương". Chúng ta chỉ có thể dùng số lượng tiền
bạc hoặc hiện vật nhiều hay ít để đo lường tấm lòng tình thương đó.
Cũng như chúng ta không thể nào nói với người yêu của chúng ta rằng:
"Anh tặng cho em 100 cái tình yêu", chúng ta chỉ có thể tặng cho nàng
100 đóa hoa hồng. Cũng từ số lượng hoa hồng, người ta có thể đo lường được mức
độ say đắm và tấm lòng trung kiên với người yêu. Tuy rằng lối tính toán và đo
lường này không phải lúc nào cũng chính xác. Đôi khi người tặng hột xoàn chưa
chắc đã thành thật yêu thương bằng một đóa hoa hồng chân thật.
Thế nhưng trên cõi đời này, có nhiều sự việc như tình bạn, tình
yêu, chính nghĩa, hạnh phúc, bình an, trí tuệ đều là những thứ vô giá mà chúng
ta không thể nào dùng những sự vật hữu hình để đo lường. Đây cũng là một điều
làm cho giữa con người và con người có những sự hiểu lầm nhau trên giá trị của
những sự việc vô hình trừu tượng.
Con người thường dùng những vật hữu hình để diễn đạt những tín hiệu
của tâm linh, như là tình yêu thương, lòng hiếu thảo, sự biết ơn chẳng hạn. Thế
nhưng trong quá trình để đo lường những sự việc vô hình đó chắc chắn thế nào
cũng có những chênh lệch, mà sự chênh lệch này thường khiến cho bạn bè hiểu lầm,
tình ruột thịt trở thành thù nghịch, kẻ yêu nhau trở thành nghi kỵ, thù ghét
nhau….
Lâm Thanh Huyền
