Sáng nào Thầy trụ trì cũng
thấy một đệ tử trang nghiêm quỳ trước Phật đài, vừa lạy vừa lâm râm khấn nguyện
rất mực chí thành. Hôm đó, Thầy trụ trì có việc đi vào thiền đường, vô tình
nghe được: “Lạy Phật, con nguyện trở thành vị Đại Bồ Tát có lòng vị tha vô lượng,
con nguyện đạt được trí tuệ như hải để mau kiến tánh thành Phật, con nguyện
sanh Tây Phương Tịnh độ để giúp Đức Phật A Di đà tiếp dẫn tất cả chúng sanh vào
miền Cực Lạc, con nguyện… con nguyện…”
Hôm sau, Thầy trụ trì gọi đệ tử đó đến và kể cho nghe một câu chuyện:
“Thuở xưa có một chàng
thanh niên vừa đến tuổi cập kê. Cha mất sớm nên mẹ già lo chọn trước cho anh một
người vợ tương lai vừa ý. Rủi ro bà đau nặng nên chưa kịp dẫn anh ra mắt đàng
gái. Biết mình khó qua khỏi, bà liền kêu con tới tả hình dáng vị hôn thê cho
con và dặn sau khi bà chết, anh nhớ đi tìm người con gái ngoan hiền và tuyệt đẹp
đó mà cưới làm vợ. Thế rồi bà mẹ qua đời.
Nhớ lời mẹ, sẵn là một họa
sĩ, anh lấy giấy bút ra vẽ một bức “chân dung” vị hôn thê theo lời mẹ tả. Thế rồi
mỗi ngày, anh đi cùng làng khắp xóm lục lọi kiếm tìm. Gặp người con gái nào,
anh cũng đưa bức tranh tuyệt sắc giai nhân của mình ra để so sánh, nhưng tuyệt
nhiên không có người con gái nào như vậy. Cuối cùng, quá thất vọng, anh đành ôm
bức tranh tương tư héo mòn mà chết.
Tiếc thay, vị hôn thê hiền
thục của anh lại chính là người bạn láng giềng mà hàng ngày anh vẫn thường chuyện
trò thân mật.”
Đệ tử không hiểu ý, hỏi:
– Thưa Thầy, câu chuyện Thầy
vừa kể có giúp ích gì cho con đâu?
Thầy trụ trì nói:
– Thế thì cũng tiếc thay,
hàng ngày anh cứ đem bức vẽ lý tưởng của bản ngã mình ra mà cầu nguyện, còn bản
lai diện mục ngày đêm diện kiến thì chẳng bao giờ anh mới thấy được!
Trong kinh cũng từng có câu chuyện tương tự:
Một thanh niên Bà La Môn đến
yết kiến Đức Phật. Phật hỏi:
– Mục đích phạm hạnh của
những bà La Môn là gì?
– Dạ, để cộng trú với Phạm
Thiên.
– Bản thân ngươi có thấy
Phạm Thiên không?
– Dạ không.
– Nếu vậy, những người Bà
La Môn làm sao có thể cộng trú với Phạm Thiên khi không thấy, không biết Phạm
Thiên ở đâu và như thế nào? Ví như một người vác thang đi ra ngã tư đường, có
người hỏi:
“- Anh vác thang đi đâu và
để làm gì vậy?
– Để bắc lên một tòa lâu
đài tráng lệ.
– Vậy tòa lâu đài đó ở
đâu, ra sao?
– Tôi không biết.”
Vậy người đó dù có vác
thang đi khắp nơi cho đến chết vẫn không thể nào bắc lên được tòa lâu đài mộng
tưởng.
(Viên Minh)
