Tại một cuộc hội-thảo bàn tròn về
"Tôn-giáo và tự-do" có Đức Đạt-Lai-Lạt-Ma và tôi cùng tham-dự. Lúc tạm
nghỉ, tôi hỏi ngài vừa tinh-nghịch vừa tò-mò:
- Thưa ngài, tôn-giáo nào tốt nhất?
Tôi nghĩ ngài sẽ nói: "Phật-giáo
Tây-tạng" hoặc"Các tôn-giáo phương Đông, lâu đời hơn Ki-tô giáo nhiều".
Đức Đạt-Lai-Lạt-Ma trầm-ngâm giây lát, mỉm
cười và nhìn vào mắt tôi… Điều này làm tôi ngạc-nhiên vì tôi biết đây là một
câu hỏi ranh mãnh.
Ngài trả lời:
- Tôn-giáo tốt nhất là tôn-giáo đưa anh
đến gần Đấng tối-cao nhất. Là tôn-giáo biến anh thành con người tốt hơn.
Để giấu sự bối-rối của tôi trước 1 câu
trả-lời đầy khôn-ngoan như thế, tôi hỏi:
- Cái gì làm tôi tốt hơn?
Ngài trả lời:
"Tất cả những gì làm anh
Biết thương-cảm hơn
Biết theo lẽ-phải hơn
Biết từ-bỏ hơn
Biết dịu-dàng hơn
Biết nhân-hậu hơn
Có trách-nhiệm hơn
Có đạo-đức hơn".
- Tôn-giáo nào biến anh thành như-vậy là
tôn-giáo tốt nhất.
Tôi thinh-lặng giây lát, lòng đầy thán-phục,
ngay cả bây giờ, khi nghĩ đến câu trả-lời đầy khôn-ngoan và khó phản-bác,
Ngài tiếp:
- Anh bạn tôi ơi! Tôi không quan-tâm đến
tôn-giáo của anh hoặc anh có ngoan-đạo hay không . Điều thật-sự quan-trọng đối
với tôi là cách cư-xử của anh đối-với người đồng-đẳng, gia-đình, công-việc, cộng-đồng
và đối-với thế-giới . Hãy nhớ rằng vũ-trụ dội lại hành-động và tư-tưởng của
chúng ta . Quy-luật của hành-động (Action) và phản-ứng (Reaction) không chỉ
dành riêng cho vật-lý . Nó cũng được áp-dụng cho tương-quan con người.
Nếu tôi ở hiền, thì tôi gặp lành.
Nếu tôi gieo gió, thì tôi gặt bão.
