KẺ THÙ TRONG MƠ

Ðời Trang Công, nước Tề, có một người đàn ông nọ đêm nằm cứ thấy chiêm bao có một người to lớn, mặc áo vải quần gai, đeo gươm đi vào tận nhà ông mắng chửi, rồi lại nhổ vào mặt mà đi… Ông ta giật mình tỉnh dậy, ngồi suốt đêm, bực dọc, không tài nào ngủ lại được.

Sáng hôm sau, ông nói chuyện với một người bạn với lời lẽ như sau:

- Từ thuở nhỏ đến giờ, tôi vốn là một người hiếu dũng, đến nay đã 60 tuổi rồi, chưa hề bị ai làm nhục. Thế mà đêm hôm qua, có người đã đến làm nhục tôi.

Tôi quyết tìm cho kỳ được kẻ ấy để báo thù. Nếu tìm thấy nó thì tốt, bằng không chắc tôi phải chết mất.

Kể từ sáng hôm ấy, ngày nào ông ta cũng cùng với người bạn ra đứng ngoài đường để rình cho được kẻ thù trong giấc mơ. Ba ngày trôi qua, nhưng ông ta vẫn chưa thấy được kẻ thù.

Ðã tức tối vì bị kẻ thù làm nhục, nay lại hậm hực thêm vì không tìm thấy kẻ thù, ông ta trở về nhà uất người lên và chết.

===  ===  ==  ===  ==

Câu chuyện mang tính ngụ ngôn hơn là sự thật, vì chẳng ai ngu đến mức nhận nhân vật trong mơ làm kẻ thù tìm kiếm bên ngoài, nhưng qua đó nó rút ra cho chúng ta một bài học nằm lòng.

Nhà diễn giả hùng biện nhất của đế quốc La Mã là Cicero có nói: “Con người là kẻ thù khủng khiếp nhất của chính mình”. Câu chuyện của người nằm mơ thấy kẻ thù, để rồi đi tìm kẻ thù và cuối cùng, tự hủy hoại chính mình phải chăng không là một minh họa cho câu nói của Cicero.

Sự thật là càng tìm cách, tìm kiếm đối phương trả đũa thì cơn giận càng lớn mạnh và khiến chúng ta càng đuối sức. Vì khi giận năng lượng trong ta bị đốt sạch, cơ thể liên tục phóng thích ra các chất kích thích adrenaline và cortisol gây rối loạn chu trình sinh học của cơ thể, nhất là nhịp tim và hơi thở tăng dồn dập. chúng ta sẽ rơi vào tình trạng "hôn mê tạm thời", nhìn mọi thứ đều sai lệch, suy nghĩ không sáng suốt và không kiểm soát nổi mọi hành vi của mình. Ông bà mình dạy: “giận quá mất khôn” là vậy. Mà thực tế chưa hề có người nào chắc chứa hận thù mà hành xử khôn ngoan bao giờ.

Gặp kẻ ăn nói ba gai, chạy xe lạng lách, vức rác bừa bãi, hành xử thiếu văn hóa…nổi giận! xét cho cùng những yếu tố bên ngoài chỉ mang tính kích hoạt tâm lý sân hận có sẵn bên trong mà chúng ta đã tập dượt lâu này thì đúng hơn, vì đã bao lần gặp chuyện trái ý nghịch lòng chúng ta thường đem thái độ bực bội ra ứng xử và đã rất thành công. Cộng thêm sự lép vế hay nhúng nhường của đối phương mà chúng ta càng lúc chúng ta càng tỏ ra lấn lướt, làm tới.

Như vậy xét cho cùng thì chính môi trường chúng ta đang sống và làm việc cũng đóng góp đáng kể cho tính cách tức giận hình thành trong chúng ta. Sự nuông chiều và nể trọng cũng rất dễ khiến chúng ta có thói quen muốn gì được nấy hay muốn chứng tỏ quyền lực trước mọi người, vì thế chỉ cần có chút vấn đề là chúng ta lập tức nổi giận ngay.

Đức Phật thì dạy: “kẻ thù lớn nhất đời mình, đó là chính mình”

Nếu con người là kẻ thù khủng khiếp nhất của chính mình, thì quả thực chúng ta phải biết bắt đầu chuyển hóa nó ngay chính trong chúng ta. Chính khi chúng ta cưu mang cừu hận là lúc chúng ta tự tạo nên kẻ thù và tự tiêu diệt chính mình. Chính khi chúng ta khước từ tha thứ và làm ơn cho những kẻ thù ghét hãm hại chúng ta, là chính lúc chúng ta tự giam hãm trong hận thù để rồi tự hủy hoại chính mình.........