Có một thiếu nữ con nhà dân giả, nhan sắc
cũng mặn mà dễ coi, chỉ phiền một nỗi là có mắc phải bệnh nói suốt ngày, cha mẹ
cô thường than van:
- Phải chi mà một lời nói của nó đáng
giá một đồng xu thì còn đỡ khổ, đàng này…
Cô gái mỗi ngày một lớn, căn bệnh cũng lớn
theo, cô cứ nói ra rả cả ngày, đến lúc đi ngủ cũng còn nói, ngôn ngữ cứ tuôn ra
từ miệng cô như súng liên thanh.
Sức chịu đựng của lỗ tai con người có hạn.
Bữa nọ cha mẹ cô đành đuổi cô ra khỏi nhà vì họ sắp phát cuồng lên cả. Cô gái
buồn tủi vừa đi vừa khóc vừa nói cho đến một bờ biển thì dừng lại.
Tiếng nói của cô ồn ào át cả
tiếng sóng biển, bay đến tai của một thanh niên đang thả lưới ngoài khơi. Chàng
ngư phủ bèn chèo thuyền vào và sửng sốt trước dung nhan khá thu hút của thiếu nữ.
Sau khi biết rõ xuất xứ cùng nguyên do lạc
loài của cô gái, thanh niên thu hết can đảm ngỏ ý muốn cưới nàng ta làm vợ. Thiếu
nữ bằng lòng không quên nhắc cho chàng rể biết là nàng có tật hay nói. Anh ngư
phủ gật đầu lia lịa bảo:
- Càng hay! Tôi mồ côi cha mẹ, ở thui thủi
một mình hơn 15 năm nay, chỉ nghe tiếng sóng bể rì rào chứ chưa được nghe tiếng
thủ thỉ của con người bao giờ. Nàng tha hồ mà nói cho vui nhà vui cửa…
Thanh niên quỳ xuống hôn lên tay người đẹp
và dắt nàng về túp lều tranh của mình.
Tuần trăng mật trôi qua. Chàng trai bắt
đầu cảm thấy mệt mỏi vì cứ phải nghe tiếng nói liên hồi của cô vợ. Những ngày
sóng yên bể lặng chàng dong buồm ra biển lưới cả ngày thì còn đỡ khổ, gặp khi
biển động, phải ở nhà suốt ngày thì tình thế quả là vô phương cứu chữa.
Một hôm, chàng tình cờ cứu thoát nữ thần
bể cả khi bà tuần du và mắc cạn trên bãi cát trong lốt một con cá nhỏ. Thần biển
đền ơn chàng bằng một điều ước… Chàng ngư phủ mang điều ước ấy về nhà thay cho
giỏ cá nặng như thường lệ.
Thấy chồng trở về tay không, cô vợ liền
cất tiếng hỏi, câu hỏi này tiếp nói câu hỏi kia khiến anh chồng tối tăm cả mặt
mũi. Không cách nào mở miệng trả lời được, anh chồng nổi cáu hét lớn:
- Phải chi mà mỗi lời nói của em mà rớt
ra một đồng xu cho tôi nhờ…
Anh chồng vừa dứt lời thì… lẻng kẻng… lẻng
kẻng… các đồng xu bắt đầu văng tung tóe từ khóe miệng vợ xuống nền nhà. Cô vợ
kinh ngạc vừa nhặt tiền vừa nói nên chẳng bao lâu các đồng xu đã ngập đến mắt
cá chân đôi vợ chồng trẻ. Tình thế bắt đầu nguy ngập khi chiếng chõng tre của
đôi vợ chồng sụp đổ trước sức nặng của các đồng xu kẽm.
Tờ mờ sáng, chàng ngư phủ vội vã đi tìm
thần bể, xin bà giúp anh giải quyết tình thế, anh van xin:
- Khổ thân con! Bây giờ ngoài tiếng nói
liên tu bất tận của cô ả, con còn phải nghe thêm tiếng rơi lẻng kẻng nữa…
Thần bể hiền tử bảo:
- Vậy thì, kể từ bây giờ, cứ mỗi câu nói
khoảng năm lời của vợ con mới rơi một đồng xu kẽm.
Hai hôm sau, chàng trai lại tất tả tìm
thần bể than:
- Thưa, số đồng xu vẫn còn nhiều, con gặp
phải nó trong bất cứ nơi nào: nồi cơm, trách cá, ấm nước, niêu tôm… Chỉ đến lúc
vợ con ngủ rồi mà nó còn mớ khiến tiền rơi lộp cộp trên mặt con… Xin ngài giải
quyết giùm con ạ!
Thần biển suy nghĩ giây lâu bảo:
- Hãy về bảo với vợ con rằng, nếu cô ta
chịu nín nói suốt ngày thì câu nói đầu tiên của cô vào buổi tối sẽ làm rơi ra một
đồng tiền bạc.
Ba hôm sau, anh chồng lại tìm đến thần bể
thuật lại tự sự:
- Thưa… Cô vợ con đang lâm nguy… vì nín
nói nên cô ta bị mắc cam tích, tay chân mình mẩy đều sưng phù… Bây giờ thì nom
cô ả hệt như một con cá nóc… sắp vỡ bụng tới nơi… xin ngài giải quyết giùm.
Lần này sau 10 phút suy nghĩ, thần bể
phán:
- Hãy về bảo với cô ả, cứ mỗi lời nói
khôn ngoan là một đồng vàng.
Từ ngày đó, chàng ngư phủ không phải tìm
thần biển nữa. Mỗi ngày chàng dong thuyền ra khơi đánh cá, cô vợ ở nhà làm bếp
trồng rau và dăm bữa cầm một đồng tiền vàng ra chợ mua gạo. Cô nàng không còn
nói nhiều nữa, vì những lời nói khôn ngoan thường là kết quả của một thời gian
dài lặng thinh. Những đồng tiền vàng không nhiều và cũng nhờ vậy mà đôi vợ chồng
trẻ sống bên nhau thật hạnh phúc. Câu nói cuối cùng của người đàn bà ấy dặn dò
thân nhân khi đương sự từ giã cỏi đời là:
“Nói là bạc, nhưng im lặng là vàng… người
ít nói không phải là người nói ít, mà chính là không nói những lời vô ích.”
Câu nói sau cùng vừa dứt thì
ba chục đồng tiền vàng đã văng tung tóe… khắp nơi. Người đàn bà trút hơi thở cuối
cùng. Ðám tang của bà nghe nói là rất linh đình vì chi phí của nó là ba chục đồng
vàng.
