Bắt
đầu bước ra ngoài xã hội, tiếp xúc với nhiều “cái Tôi” khác nhau, do đó chúng
ta có nhu cầu tự khẳng định rất cao. Nhưng chúng ta đã biết, “thùng rỗng” khi
va chạm thì lại “kêu rất to”. Một số khác phải cường điệu hóa bản thân mình để tránh những cú sốc
tâm lý khi nhận ra sự thật phũ phàng về thực lực của mình khi gặp thất bại, khi
bị phê bình…
Những
thành công nho nhỏ đầu đời rất dễ làm cho người ta “ngỡ” bản thân đã trở
thành tài giỏi. Với vẻ bề ngoài có một chút xinh xắn do tô tô trét trét, chỉnh
sửa từ camera 365, thỉnh thoảng có vài bài đăng, vài hình ảnh trên tường
facebook được nhiều người like… cộng với “chất xúc tác” là những lời
comment tán dương sẽ làm cho phản ứng hóa học “bom tấn” xảy ra, ngọn lửa tự
mãn lại bùng lên và thiêu cháy đi mất sự khiêm tốn cần thiết.
Môi trường xã hội ngày nay dễ tạo nên “tên tuổi ảo”. Chỉ cần chụp một bộ ảnh “nóng bỏng” hay bốc lửa rồi tung lên mạng là có thể trở thành một người tai tiếng (nhưng thường chủ nhân sẽ nghĩ là… nổi tiếng). Những cơn bão sành điệu đổ bộ vào giới trẻ qua kênh phim ảnh, internet… khiến thanh thiếu niên không thể chấp nhận cho mình một vị thế “hai lúa”, quê mùa trong khi muốn mang danh hot boy, hot girl một cách nhanh nhất thì chỉ còn cách “nổ”.
Thông
thường, khi ngã vào hiện tượng “ăn
cơm mặt đất nhưng sống trên mây” này
sớm muộn cũng sẽ bị “chiếc roi thực tế” quất cho thức tỉnh sau vài cú ngã điếng người. Tuy nhiên, nhiều trường
hợp “hơi bị nặng” sẽ không tự thoát ra được và cuối cùng là họ chết trong suy nghĩ tự
ngưỡng mộ bản thân, và quên mất mình cần làm gì cho tương lai phía trước.
Hãy dành một chút thời gian xem chú gà trống trong câu chuyện ngụ ngôn này té như thế nào trong sự ảo tưởng của mình nhé!...
Cồ
Tía bước những bước dõng dạc khoan thai. Ði đủ năm bước, nó quay ngang, chầm chậm
nhìn một vòng quanh sân. Những sợi đuôi vổng lên cao rung rinh. Cái mào đỏ rực
cắt răng cưa chống lên cao, rung rinh. Cồ Tía phùng cổ cất lên một tràng tiếng
gáy dõng dạc: “Cô ô... Cô ô... Cô ô... Cô ô...”.
Rồi nhảy lên đứng ở đống gỗ chất nơi cuối sân.
Nghe
tiếng gáy, một chú Vịt con đang rúc tỉa ở vại nước cạnh mẹ lật đật chạy về phía
Cồ Tía. Chú nhỏ chạy lạch bạch, hai cái cánh ngắn cũn chấp chới lia lịa, cổ và
mình dài ngoẵng mà chân thì lùn tịt, trông thật ngộ nghĩnh. Chú dừng lại đứng
nhìn Cồ Tía.
Cồ
Tía vươn vai gáy tiếp một tràng dài “Cô ô... Cô ô...” hùng dũng. Cái mào đỏ lại
rung rinh, cái mặt lại quay trái quay phải nhìn đó đây, vẻ hiu hiu tự mãn. Chú
Vịt con cứ say mê nhìn, kiễng hai chân ngắn ngủn lên mà nhìn, trong khi mấy mụ
gà mái, vì quen quá, cứ thản nhiên chúi mũi vào máng thức ăn hoặc bới đất tìm
sâu. Chỉ khi nào Cồ Tía đi sát lại gần, rè rè đôi cánh thì mấy mụ mới bẻn lẻn
xúc động. Nhìn chú Vịt con chiêm ngưỡng mình. Cồ Tía hứng chí, dồn thêm sức vào
tiếng “Cô ô... cô ô...”.
Ngày
nào cũng vậy, mỗi lần Cồ Tía nhảy lên đống gỗ đứng gáy là chú Vịt con lạch bạch
chạy tới đứng nhìn. Cồ Tía lần lần có cảm tình với chú nhỏ hơn cả đối với lũ gà
con. Nghĩ đến lũ gà con mà giận. Mình là cha chúng nó mà mình gáy mặc kệ mình,
chúng nó cứ nhào vô đá nhau một cách chăm chỉ say mê, hoặc một đứa tha con trùn
chạy trước, cả bầy lúc thúc chạy theo sau lưng một đám rước. Trong khi đó thì
chú Vịt con biết thưởng thức âm thanh và phong cách biểu diễn, biết kính trọng
bậc tiền bối, biết bái phục danh nhân.
Ðể
tỏ lòng ân cần, một hôm, sau mươi tiếng gáy dõng dạc, Cồ Tía nhảy từ đống gỗ xuống,
bước về phía Vịt con. Ðịnh bụng vuốt ve nó và nói đôi lời thân ái, không dè Vịt
con vừa thấy Cồ Tía bước lại gần liền vội vàng bỏ chạy. Cồ Tía kêu:
-
Ðứng lại cháu! Không sao đâu.
Vịt
con không những không đứng lại mà còn gia tốc, chạy xiểng liểng. Cồ Tía gọi to
hơn:
-
Chú không làm gì cháu đâu. Ðứng lại kẻo té.
Tiếng
to càng làm Vịt con hốt hoảng chạy, chạy thục mạng, chạy bán sống bán chết, vừa
chạy vừa té, té chúi sấp, té bật ngửa. Trời phú cho một thân thể không cân xứng
thật hết đổi bất tiện. Ðể lội dưới ao mới phải chỗ.
Cồ
Tía đứng dừng lại, thương hại. Không ngờ cái uy của mình có thể gây khiếp đảm đến
vậy.
Dẫu
có sự sợ hãi khốn khổ dường đó, nhưng hôm sau, khi Cồ Tía đứng uy nghi nơi đống
gỗ cất tiếng gáy thì Vịt con vẫn vội vàng chạy ra say sưa đứng nhìn. Lần này Cồ
Tía sắp đặt sự làm quen một cách nhẹ nhàng hơn. Cồ Tía chầm chậm đi về phía Vịt
mẹ, lân lạ cạnh Vịt mẹ. Cồ Tía bới một con trùn rồi túc túc mời Vịt mẹ. Như mọi
người đàn bà nạ dòng khôn ngoan, Vịt mẹ không từ chối. Cồ Tía nhặt những hột gạo,
những cộng rau mời tiếp. Vịt mẹ chiếu cố không cần nài. Qua hôm sau, qua những
hôm sau nữa, việc mời mọc lại tiếp tục, những chú Vịt con quen lần lần đi, sẵn
sàng rỉa vào những món quà mà Cồ Tía đem đến, không còn sợ hãi. Cứ như vậy cho
đến một lúc Cồ Tía đối thoại được với Vịt con.
-
Cháu lên mấy?
-
Dạ, cháu được một tháng tuổi.
-
Ðã bơi được chưa?
-
Dạ được. Cháu bơi trong thau nước.
-
Cha cháu đâu?
-
Dạ, cháu không có cha.
-
Tội nghiệp. Vậy là mẹ góa con côi.
Những
cuộc đàm thoại ngắn như vậy diễn ra ở sân chuồng Vịt, gần kề họ hàng nhà Vịt.
Một
sáng. Cồ Tía đứng gáy và Vịt con kiểng chân chiêm ngưỡng như thường lệ. Cồ Tía
nhảy xuống đống gỗ, bước lại gần Vịt con. Vịt con quen, không chạy nữa. Cồ Tía
tươi cười:
-
Chào cháu.
-
Cháo chú.
-
Hôm nay cháu lại ra nghe chú gáy. Tốt lắm. Hơn lũ ngan, ngỗng, hơn cả mấy mụ gà
mái họ hàng của chú chỉ biết ăn. Tiếng gáy đó nó cao siêu lắm, kẻ thường không
hiểu nổi đâu. Tổ tiên của chú có viết sách lưu lại rằng: “Thuở Tây Lũng tam
canh trống thúc, gà gáy đầu ba tiếng: Thiên nhật tác thì – Quốc tộ tác xương –
Nhân gian tác lạc”.
Vịt
con ngơ ngẩn lắc đầu tỏ ý không hiểu. Cồ Tía cười.
- Ồ,
cái đó cao siêu lắm. Thôi, ta hẵng nói cái tầm thường
thôi. Nào, hôm nay chú gáy có hay hơn mọi bữa không?
thôi. Nào, hôm nay chú gáy có hay hơn mọi bữa không?
-
Cháu không biết.
-
Hôm nay chú gáy tiếng: “Cô ô” thứ hai với dấu giảm. Âm thanh thanh thoát hơn mọi
lần. Ðó là một nét sáng tạo thành công của chú. Chú rất thích. Cháu có thèm được
gáy hay như chú không?
-
Không.
Cồ
Tía tròn xoe mắt ngạc nhiên. Cứ đinh ninh nó sẽ nói ngay “thèm lắm... thèm lắm”.
Cồ Tía lấy giọng ôn tồn:
-
Sao vậy? Ðừng sợ ai hết, cháu cứ nghĩ sao nói vậy. Cháu vẫn say mê nhìn chú đứng
gáy kia mà, chú thấy rõ.
-
Không phải.
-
Kìa, mỗi lần chú đứng gáy là cháu lật đật chạy ra.
-
Ðúng vậy.
-
Rồi cháu kiễng chân chong mắt nhìn chú.
-
Có vậy.
-
Vừa say mê lắng nghe tiếng gáy của chú.
Vịt
con lắc đầu:
-
Không có nghe.
Cồ
Tía nhún hai vai:
-
Ðáng thương thay! Không biết thưởng thức âm thanh mà chỉ trầm trồ cái vẻ đẹp của
chú! Nhưng thôi, cũng được đi. Mỗi người có một cách nhìn, một cách thưởng thức,
một cách cảm nhận cái đẹp. Cháu thích cái dáng đẹp của chú lắm chứ gì?
Vịt
con lại lắc đầu.
Nữa!
Ðúng là con vịt ngớ ngẩn. Mất trí, xuẩn ngốc. Mắc bệnh tâm thần như cả loài Vịt.
Cồ Tía sốt ruột. Giọng bắt đầu hơi xẵng:
-
Vậy thì cháu nhìn chú, thích chú ở điểm nào?
-
Cháu không có nhìn chú.
Ngạc
nhiên.
-
Chớ nhìn cái gì?
-
Cháu nhìn cái... cái... trời xanh xanh... cái... cái (tới đây nó lắc lắc cái đầu)
cái... không có gì hết... cái... thật xa ở đằng sau chú).
-
Vòm trời xanh, khung trời xanh đó chứ có gì.
Vịt
con không trả lời được vì không biết “vòm trời xanh, khung trời xanh” là cái
gì? Ðành chỉ áp úng nói tiếp:
-
Nó đẹp, cháu thích lắm. Nhưng mặt trời mọc lên phía đó, chói lòa, mà mắt cháu
thì yếu. Có chú đứng che mặt trời thì cháu mới nhìn thấy được.
Cồ
Tía cảm thấy tưng tức. Vậy là nó... là mình... Nhưng Vịt con cứ thong thả tiếp:
-
Bởi vậy mà mỗi lần nghe chú gáy, biết chú đang đứng che mặt trời, cháu mới lật
đật chạy ra... để nhìn cái “không có gì” xanh xanh xa xa – cái đó chú gọi tên
là “khung trời” hả chú?
-
????? (thiệt là bó chân với chú mày, vậy mà tao cứ tưởng...)
(V/H)