Chuyện "Nghìn lẻ một đêm" của
Ba Tư có kể lại một phiên tòa như sau:
Có hai người anh em ruột
nọ bắt trói được thủ phạm giết cha mình. Họ lôi kéo tên sát nhân đến trước quan
tòa và yêu cầu xử theo luật mắt đền mắt răng đền răng. Kẻ sát nhân đã dùng đá để
ném chết cha của họ, thì hắn cũng phải bị ném đá theo như luật đã quy định...
Trước mặt quan tòa, tên sát nhân đã thú nhận tất cả tội lỗi của mình.
Nhưng trước khi bị đem
ra xử, hắn chỉ xin một ân huệ, đó là được trở về nhà trong vòng ba ngày để
giải quyết mọi vấn đề có liên quan đến một người cháu được ký thác cho hắn
trông coi từ nhỏ. Sau thời hạn đó, hắn sẽ trở lại để chịu xử tử... Quan tòa xem
chừng như không tin ở lời cam kết của tên tử tội. Giữa lúc quan tòa đang do dự,
thì trong đám đông những người tham dự phiên tòa, có một người giơ tay cam kết:
"Tôi xin đứng ra bảo đảm cho lời
cam kết của tử tội. Nếu sau ba ngày, hắn không trở lại, tôi sẽ chết thế thay
cho hắn".
Tên tử tội được tự do trong ba ngày để
giải quyết việc gia đình. Sau đúng kỳ hạn ba ngày, giữa lúc mọi người đang chờ
đợi để chứng kiến cuộc hành quyết, hắn hiên ngang bước ra giữa pháp trường và
dõng dạc tuyên bố: "Tôi đã giải quyết mọi việc trong gia đình. Giờ đây,
đúng theo lời cam kết, tội xin trở lại đây để chịu tội. Tôi muốn trung thành với
lời cam kết của tôi để người ta sẽ không nói: Chữ tín không còn trên mặt đất
này nữa".
Sau lời phát biểu dõng dạc của kẻ tử tội,
người đàn ông đã đứng ra bảo lãnh cho hắn cũng ra giữa đám đông và tuyên bố:
"Phần tôi, sở dĩ tôi đứng ra bảo lãnh cho người này, là vì tôi không muốn
để cho người ta nói: Lòng quảng đại không còn trên mặt đất này nữa".
Sau hai lời tuyên bố trên , đám đông bỗng
trở nên thinh lặng. Dường như ai cũng cảm thấy được mời gọi để thể hiện những
gì là cao quý nhất trong lòng người...
Từ giữa đám đông, hai người thanh niên bỗng
tiến ra và nói với quan tòa: "Thưa ngài, chúng tôi xin tha cho kẻ đã giết
cha chúng tôi, để người ta sẽ không còn nói: Lòng tha thứ không còn hiện hữu
trên mặt đất này nữa".
* * * + * * *
Giữa sa mạc cằn cỗi, một cụm cỏ hay một
cánh hoa dại là cả một bầu trời hy vọng cho những người lạc lõng. Giữa sa mạc
nóng cháy, một tiếng suối róc rách là cả một nguồn hy vọng tràn trề cho những
ai đang đói khát... Giữa một xã hội khô cằn tình người, giữa một xã hội mà những
giá trị tinh thần và đạo đức đã bị bóp nghẹt. Giữa biển khơi mù mờ, có biết bao
kẻ chới với đang cần một chiếc phao của chữ tín, của lòng thành, của lòng quảng
đại, của sự tha thứ...