Một hôm, một người đàn ông nọ
trông thấy một bà già với chiếc xe hư nằm bên lề đường. Trời đã nhá nhem tối,
tuy vậy, anh ta vẫn có thể thấy bà đang cần giúp đỡ. Vì thế anh cho xe vào lề đậu
phía trước chiếc xe Mercedes của bà rồi xuống xe. Chiếc xe Pontiac vẫn ỳ ạch nổ
máy khi anh tiến đến sát bên bà.
Dù
anh ta mỉm cười nhưng bà già vẫn tỏ ra lo lắng. Khoảng một tiếng đồng hồ qua,
không một ai dừng xe lại để giúp bà. Người này liệu có thể hại bà không? Trông
anh ta có vẻ không an toàn; nhìn có vẻ nghèo và đói. Người đàn ông có thể cảm
nhận được nỗi lo sợ của bà đang đứng giữa trời giá lạnh. Anh hiểu cảm giác lo sợ
của bà. Cái run đó chính là nỗi lo sợ hình thành trong lòng ta. Anh nói:
- “Tôi đến đây là để giúp bà
thôi. Sao bà không vào trong xe ngồi chờ cho ấm? Luôn tiện, tôi tự giới thiệu
tôi tên là Bryan Anderson.”
Thật ra, xe của bà chỉ trục
trặc là một bánh bị xẹp thôi, nhưng đối với một bà già thì chừng đó cũng đủ gây
phiền phức rồi. Bryan bò xuống phía dưới gầm xe tìm một chỗ để con đội vào và lại
bị trầy da chỗ khủy tay một hai lần gì đó. Chẳng bao lâu anh đã thay được bánh
xe. Nhưng anh bị dính dơ với hai bàn tay đau rát.
Trong khi anh đang siết chặt
ốc bánh xe, bà cụ quay cửa kính xuống và bắt đầu nói chuyện với anh. Bà nói bà
từ St. Louis đến và chỉ mới đi được một quãng đường. Bà biết nói thế nào cũng
không đủ để cám ơn anh đã kịp đến giúp bà. Bryan vừa đóng nắp thùng xe lại vừa
mỉm cười. Bà cụ hỏi bà phải trả cho anh bao nhiêu tiền. Bao nhiêu tiền lúc này
cũng không thành vấn đề đối với bà. Bà hình dung ra sự việc sẽ tồi tệ thế nào nếu
anh ta không dừng lại để giúp. Bryan không hề nghĩ đến việc nhận tiền. Đây
không phải là nghề của anh. Đây chỉ là giúp người khi ngặt mà thôi và Chúa, Phật
biết đã có rất nhiều người từng giúp anh trong quá khứ. Anh đã sống cả đời mình
như thế đó, và chưa bao giờ anh nghĩ sẽ làm điều ngược lại.
Anh nói với bà cụ, nếu bà thật
sự muốn trả ơn cho anh thì lần sau, khi bà biết ai cần được giúp đỡ thì bà có
thể giúp người ấy những gì họ cần, và Bryan nói thêm: “Và hãy nghĩ đến tôi…”
Anh chờ cho bà cụ nổ máy và
lái xe đi. Hôm ấy là một ngày ảm đạm và lạnh lẽo nhưng anh lại cảm thấy thanh
thản khi lái xe về nhà và khuất bóng trong ánh hoàng hôn.
Chạy được vài dặm trên con
đường, bà cụ trông thấy một quán nhỏ. Bà ghé lại để kiếm gì ăn lót dạ và ngồi
tí cho đỡ lạnh trước khi đi nốt đoạn đường cuối cùng để về nhà. Nhà hàng này
trông có vẻ cũ kỹ. Bên ngoài là hai bơm xăng cũ mèm. Cảnh vật rất xa lạ với bà.
Chị hầu bàn bước đến chỗ bà ngồi, mang theo chiếc khăn sạch để bà lau tóc ướt.
Chị mỉm cười vui vẻ với bà dù phải đứng suốt ngày để làm việc. Bà cụ để ý thấy
chị hầu bàn này đang mang thai khoảng tám tháng gì đó, nhưng chị không bao giờ
lộ sự căng thẳng hay đau nhức mà giữ thái độ niềm nở. Bà cụ thắc mắc không hiểu
tại sao một người dù có ít, lại có thể cho một người lạ mặt rất nhiều như vậy.
Rồi bà lại chợt nhớ đến anh Bryan khi nãy.
Sau khi bà ăn xong, lúc trả
tiền, bà đưa tờ giấy bạc một trăm đô-la. Chị hầu bàn nhanh nhẹn đi lấy tiền để
thối lại tờ bạc một trăm của bà cụ, nhưng bà đã nhanh chân bước ra khỏi cửa rồi.
Lúc chị hầu bàn quay trở lại thì bà cụ đã đi mất. Chị hầu bàn thắc mắc không biết
bà cụ đi đâu. Rồi chị thấy có dòng chữ viết lên chiếc khăn giấy lau miệng.
Nước mắt lưng tròng khi chị
đọc dòng chữ bà cụ viết:
- “Cô không nợ tôi gì cả.
Tôi cũng đã từng lâm vào tình cảnh giống như cô. Có người đã giúp tôi, giống
như bây giờ tôi đang giúp cô. Nếu cô thực sự muốn trả ơn lại cho tôi thì đây là
điều cô nên làm: Đừng để cho chuỗi tình thương này kết thúc ở nơi cô.”
Bên dưới tấm khăn giấy lau
miệng còn có thêm bốn tờ giấy bạc 100 đô-la.
Thật ra, còn phải lau dọn
bàn, đổ đầy đường vào mấy chiếc lọ, và chờ đón thêm khách vào quán nhưng chị hầu
bàn để những việc này qua ngày hôm sau. Tối hôm đó khi chị đi làm về và lên giường
nằm, chị vẫn còn nghĩ về số tiền và những gì bà cụ đã viết cho. Làm thế nào bà
cụ đã biết chị và chồng của chị cần số tiền ấy? Với việc sinh em bé vào tháng tới,
sẽ là một vấn đề khó khăn…. Chị biết chồng chị lo lắng đến mức nào, và trong
lúc anh nằm ngủ cạnh chị, chị hôn nhẹ anh một cái và thì thào bên tai anh:
- ‘Mọi chuyện sẽ tốt đẹp cả.
Em thương anh, Bryan Anderson, ạ.’
Có một cổ ngữ “NHÂN NÀO QUẢ
NẤY”.