Trong tôn giáo nào cũng có những người
thường đồng hóa "niềm tin" với "thầy tu", với "tổ chức
tôn giáo", với "kinh sách", với "đường lối", với
"giáo chủ", với "thượng đế", v.v. và gộp chung tất cả các
thứ nầy vào thành một khối.
Nếu ai phê bình, chỉ trích (bất kể đúng sai) đến bất cứ thành phần nào trong cái khối nầy là họ lập tức phản ứng dữ dội cho rằng người ấy tuyên chiến với tông phái, với tôn giáo của họ, hay xúc phạm đến thượng đế của họ, v.v.
Nếu ai phê bình, chỉ trích (bất kể đúng sai) đến bất cứ thành phần nào trong cái khối nầy là họ lập tức phản ứng dữ dội cho rằng người ấy tuyên chiến với tông phái, với tôn giáo của họ, hay xúc phạm đến thượng đế của họ, v.v.
Đây là một thái độ cực đoan và là nguyên
nhân cội nguồn của những cuộc chiến, "bút chiến", "khẩu chiến",
"thủ túc chiến", "thánh chiến", và những phong trào thanh
trừng tàn sát người "ngoại đạo", v.v. trong lịch sử.
Tín đồ cực đoan còn là những người ca ngợi,
diễn giải kinh sách của tông phái, của tôn giáo họ đúng theo nghĩa đen lẫn
nghĩa bóng của từng câu từng chữ rồi áp dụng triệt để cách hiểu biết nầy vào đời
sống của họ, những người nầy cũng có khuynh hướng áp đặt cách hiểu biết cực
đoan nầy của họ lên cả đời sống của những người khác chung quanh họ bất kể những
người đó có đồng ý hay không.
Có một chữ thích hợp hơn để dùng cho những
tín đồ cực đoan nầy, đó là "cuồng tín".
Thí dụ, trong Phật giáo những ai theo Tịnh
Độ thì ca ngợi Đức A Di Đà là đấng cha lành và luôn chăm hẵm đến danh hiệu của
Ngài hầu mong tìm một chỗ đứng trong ao sen sau khi tắt thở, trong khi đó, cơm
mỗi ngày vẫn ăn, nước mỗi ngày vẫn uống, điện mỗi ngày phải thắp sáng....ở đâu
có thứ ấy? ấy thế mà vô trách nhiệm, không quan tâm. (sống dưới đất mỗi ngày
còn chưa chắc ăn nữa huống là ảo vọng về một thế giới, một Đức A Di Đà chưa hề
biết mặt ở một cõi xa xăm). Tuy như vậy không có hại ai, nhưng đó là "mê
tín" tiếp theo sau là "cuồng tín".
Hoặc, ngày nay nhà nước tự xưng IS, các
cảm tử quân Hồi giáo đánh bom giết hại thường dân vô tội hàng ngày ở Iraq là những
người cuồng tín, nhóm người lái phi cơ đâm vào những tòa nhà ở New York là những
người "cuồng tín".
Những kẻ chặt đầu các tù binh ngoại đạo
dám chống đối lại Hồi Giáo là những người "cuồng tín".
Những người nầy dựa theo lời dạy trong
kinh Koran rằng không có gì vinh quang và tốt đẹp cho một con người hơn là hy
sinh tính mạng mình để bảo vệ và làm sáng danh Thượng Đế của họ.....
Có lẽ từ một sự ảo vọng đáng thương dẫn
đến một niềm tin độc đoán và kết quả là sự cuồng điên si tín.