Ăn uống, ngủ nghỉ hay vận
động… là những nhu cầu thiết yếu của cơ thể. Thiếu ngủ, con người sẽ suy kiệt sức
lực, hao mòn thân thể, chóng già, sinh bệnh tật, làm cho làn da chóng nhăn, khô
và sạm…
Từ xưa đến
nay, các chuyên gia sức khỏe bao giờ cũng khuyên con người phải ăn, ngủ và làm
việc điều độ, hợp lý. Nhưng đa số chúng ta lại thiếu quan tâm đến chất lượng giấc
ngủ vì cho đó là hoạt động sinh lý bình thường.
Một danh y thời xưa là Hoa
Đà, trong suốt quá trình chăm sóc bệnh nhân, ông đã đúc kết ra 4 điều cấm kỵ
khi ngủ để đảm bảo sức khỏe.
Hoa Đà vốn là một vị lương
y nổi tiếng thời Đông Hán trong lịch sử Trung Hoa, được xem như thần y, cũng là
một trong những ông tổ của Đông y, do đó cách trị bệnh của ông từ xưa đến nay
luôn được nhiều người coi trọng.
1. Điều thứ nhất: Phải đi ngủ trước giờ
Tý (từ 11 giờ đêm đến 1 giờ sáng)
Theo quan niệm dưỡng sinh
tại Thiếu Lâm tự, giấc ngủ là một phần vô cùng quan trọng trong đời người.
Nếu trước giờ Tý mỗi ngày
không ngủ được, thì khi đi khám bệnh, rất nhiều lão tăng y sẽ nói:“Không chữa cho bạn.”
Kỳ thực không phải là
không chịu chữa trì, mà là. . . chữa không hết được.
Tại sao nói như thế?
Người mất ngủ thâm niên, bất
luận là nam hay nữ thì gan đều đã trực tiếp bị tổn thương, lâu ngày sẽ tổn
thương thận, dần dần tạo thành khí huyết của thân thể bị thiếu hụt, mỗi ngày
khi soi gương sẽ cảm thấy sắc mặt xám xịt, không tốt.
Đến lúc đó cho dù bạn mỗi
ngày dùng sản phẩm chăm sóc da, các loại chất bổ, rèn luyện thân thể, cũng
không thể bù đắp lại những tổn thương do ngủ chưa đủ hoặc là giấc ngủ không tốt.
Vì
vậy, dậy sớm thì không sao nhưng tuyệt đối không được ngủ trễ.
Rất nhiều người tinh thần
không phấn chấn, phần nhiều là do có thói quen ngủ trễ, thường dễ bị tổn thương
gan, tổn thương mật, thiếu tinh lực.
Người như vậy con mắt thường
không tốt, tâm trạng thường bị ức chế, thời gian vui vẻ ít đi (khí trong phổi
cũng chịu ảnh hưởng, là nguyên nhân của việc nhịp thở không ổn định liên tục
trong khoảng thời gian dài)
Có nhiều người cho rằng buổi
tối ngủ trễ, ban ngày có thể ngủ bù, thực ra là không bù lại được, nếu như ngủ
không được, ngủ không đủ thì còn tồi tệ hơn nữa, khí huyết thân thể sẽ bị hao tổn
hơn phân nửa.
“Xem như mình không có thân thể, hoặc như là người đang ở
trong nước, hòa tan ngón chân cái trước, rồi đến các ngón chân khác, tiếp theo
là bàn chân, bắp chân, đùi,… từng bước hòa tan, cuối cùng như không tồn tại, tự
nhiên thiếp đi”.
“Tâm ngủ trước, mắt ngủ sau”.
Đây chính là trạng thái tinh thần tốt khi thiền định đi vào giấc ngủ.
Nhiều lúc, nguyên nhân của
mất ngủ là do lúc đi ngủ trong đầu có nhiều tạp niệm, những lúc như thế này
không nên nằm trằn trọc trên giường, để tránh hao tâm tổn sức, lại khó chìm vào
giấc ngủ, biện pháp tốt nhất là ngồi dậy một hồi rồi ngủ tiếp.
Trên thực tế, con người
ngày nay nếu muốn đi ngủ trước 11 giờ tối, thì chuyện bình ổn cảm xúc trước khi
lên giường cũng rất quan trọng, tâm trạng cần có một khoảng thời gian từ từ trầm
tĩnh lại.
Nếu như vẫn chưa ngủ được
thì trước khi ngủ bạn có thể thử thực hiện động tác gập bụng đơn giản, rồi ngồi
xếp bằng tự nhiên hoặc ngồi kiết già trên giường, hai tay xếp chồng lên nhau đặt
lên trên chân, hô hấp tự nhiên, cảm giác lỗ chân lông toàn thân nở ra khép lại
theo nhịp thở, nếu có ngáp chảy nước mắt thì sẽ có hiệu quả tốt nhất, đến khi
muốn ngủ liền ngã xuống ngủ.
3. Điều thứ ba: Buổi trưa nên ngủ một
chút hoặc là ngồi im thư giãn dưỡng thần
Vào buổi trưa (từ 11 giờ
sáng đến 1 giờ chiều), nếu không có đủ điều kiện để ngủ, bạn có thể ngồi im
tĩnh lặng, nhắm mắt dưỡng thần 15 phút.
Những Hòa thượng đều có
thói quen chợp mắt vào buổi trưa bằng cách ngồi thiền tại phòng thiền (nơi Hoà
thượng ngồi toạ thiền).
Kỳ thực, giữa trưa chỉ cần
nhắm mắt thực sự ngủ 3 phút là bằng ngủ 2 giờ, quan trọng là thời gian ngủ phải
thích hợp là giữa trưa. Ban đêm nếu ngủ đúng giờ Tý thì 5 phút ngủ tương đương
với 6 giờ.
4. Điều thứ tư: Nhất định phải dậy sớm
Một ngày của nhà sư bắt đầu
từ tiếng chuông đánh thức vào sáng sớm, cho dù vào mùa đông, cũng sẽ không thức
dậy trễ hơn 6 giờ, vào 3 mùa xuân, hạ, thu thức dậy trước 5 giờ. Theo dưỡng
sinh, dậy sớm có lợi cho sự trao đổi chất của cơ thể con người.
Chỗ
tốt của dậy sớm là có thể loại bỏ một số chất bẩn ra khỏi cơ thể, nếu thức dậy
quá muộn, đại tràng (ruột già) không được hoạt động, không thể thực hiện tốt chức
năng bài tiết.
Ngoài ra, chức năng tiêu
hóa của cơ thể con người hoạt động tốt nhất là vào buổi sáng từ 7 cho đến 9 giờ,
là “khoảng thời gian hoàng kim” cho hấp thụ dinh dưỡng.
Cho nên, rất không nên ngủ
nướng, nguyên nhân gây ra tình trạng choáng váng, mỏi mệt đa phần là do tham ngủ.
Những đúc kết của Hoa Đà
cũng là những điều nổi bật trong phép tắc trị bệnh của Đông y: Trị bệnh trị tận
gốc, chú trọng dưỡng sinh để nâng cao đề kháng cơ thế chống ngoại tà xâm nhập.
Bảo tồn được tam bảo của cơ thể Tinh-Khí-Thần là yếu tố để cơ thể hoạt bát, thần
thái tươi tỉnh.
Theo
tinh hoa - Iris dịch từ Cmoney.tw