Chương
55: Không phục kẻ thù, Nguyễn Phúc Ánh bị ngất. - Hiểu được bụng Chúa, Lê Văn
Quân phải chết.
Nói
về vua Thái Đức ở Hoàng đế thành Quy Nhơn phủ nghe quân về báo:
-
Tâu Hoàng thượng, quân Mãn Thanh ở nước Tàu đem ba mươi vạn đại binh xâm phạm Bắc
Hà. Bắc Bình Vương liền lên ngôi Hoàng đế lấy hiệu là Quang Trung rồi kéo quân
ra Bắc chống nhau với quân Thanh.
Vua
Thái Đức thở dài nói:
-
Quả nhiên thằng Huệ có chí làm vua. Thảo nào trước kia mỗi lần ta muốn lên ngôi
là nó ba lần bảy lượt can ngăn. Nay nó lên ngôi vua, thật không xem ta ra gì nữa.
Vua
vừa dứt lời quân thám mã lại về báo:
-
Tâu Hoàng thượng, vua em Quang Trung kéo quân ra Bắc chỉ trong năm ngày tiêu diệt
ba mươi vạn quân Mãn Thanh. Nguyên soái quân Thanh là Tôn Sĩ Nghị ngựa không kịp
đóng yên, người không kịp mặc giáp một mình chạy thoát về nước.
Vua
Thái Đức than rằng:
-
Nguyễn Huệ quả nhiên tài ba tột bực, ta không thể nào sánh kịp. Nhưng dù nó tài
ba đến đâu đi nữa sao dám coi khinh ta mà lên ngôi Hoàng đế chứ?
Đoạn
vua sai quân mang rượu ra uống đến say mềm. Lúc quân hầu dìu vào giường ngủ vua
Thái Đức con lảm nhảm rằng: "Thằng Huệ không xem ta ra gì nữa rồi!".
***
Phần
Nguyễn Vương Phúc Ánh ở Gia Định, nghe quân vào báo:
-
Tâu Thượng vương, vua Càn Long nhà Thanh sai đại tướng là Tôn Sĩ Nghị đem ba
mươi vạn quân xâm phạm Bắc Hà. Nguyễn Huệ liền lên ngôi lấy đế hiệu là Quang
Trung rồi lập tức đem mười vạn binh ra Bắc cự địch.
Nguyễn
vương vỗ tay cười lớn nói:
-
Nguyễn Huệ dù tài giỏi thế nào cũng không thể là đối thủ của quân Mãn Thanh.
Nguyễn Nhạc cai quản từ ải Hải Vân trở vào, lại là người bất tài nhu nhược.
Phen này thật là trời giúp ta rồi vậy. Quân bay mau mời các tướng đến bàn việc
quốc gia.
Nguyễn
vương vừa dứt lời thì các tướng Võ Tánh, Lê Văn Quân, Nguyễn Văn Thành, Nguyễn
Văn Trương, Lê Văn Duyệt, Trương Tấn Bửu, Tống Viết Phước, Tống Phước Khuông, Tống
Phước Lương, Phạm Văn Sĩ, Nguyễn Huỳnh Đức, Hồ Văn Lân, lão tướng Nguyễn Nghi,
mưu sĩ Ngô Tùng Châu, Ngô Nhơn Tĩnh, Lê Quang Định, Trịnh Hoài Đức cũng đến. Mọi
người cũng quỳ xuống tâu:
-
Chúng thần xin chúc mừng Vương thượng!
Nguyễn
vương ngạc nhiên hỏi:
-
Sao các khanh lại vô cớ chúc mừng ta?
Ngô
Tùng Châu thưa:
-
Nguyễn Huệ nhất định phải bại binh ở Bắc Hà. Đã là cơ hôi ngàn năm để Thượng
vương khôi phục cơ đồ. Chúng thần chúc mừng Thượng vương là do thế.
Ngô
Tùng Châu nói xong, Nguyễn Vương vùng ôm mặt khóc. Võ Tánh ngạc nhiên hỏi:
-
Cớ gì Thượng vương lại khóc?
Nguyễn
vương lau nước mắt đáp:
-
Đành rằng ta với anh em thằng buôn trầu Nhạc Huệ thù không đội trời chung.
Nhưng vua Càn Long nhà Thanh mượn tiếng đánh Tây Sơn mà xua quân tàn hại lương
dân, hỏi ta không đau lòng sao được.
Mọi
người đồng thanh nói:
-
Đại đức của Thượng vương xưa nay hiếm thấy. Nhưng thời cuộc đã như thế, xin Thượng
vương chớ quá đau lòng.
Nguyễn
vương lấy vạt áo chấm nước mắt rồi cầm gươm lệnh giơ lên bảo:
-
Các tướng mau chuẩn bị binh mã, nhân cơ hội này tiến đánh Bình Thuận, Diên
Khánh.
Nguyễn
vương vừa dứt lời, xảy quân thám mã về báo:
-
Tâu Thượng vương, Nguyễn Huệ kéo quân ra Bắc chỉ nội năm ngày tiêu diệt hơn hai
mươi vạn quân Thanh. Tôn Sĩ Nghị người không kịp mặc giáp, ngựa không kịp đống
yên, quăng cả sắc thư ấn tín chạy trốn về nước.
Nguyễn
vương nghe qua, tháo mồ hôi khắp người, bàng hoàng buông rơi gươm lệnh, các tướng
đều giật mình kinh sợ. Bỗng Nguyễn vương mặt mày tái nhợt, chân tay co cứng ngã
vật ra đất. Mỗi người vội vã đưa Nguyễn vương đến ngự nội long sàng rồi gọi
quan ngự y đến. Quan ngự y xem mạch cho Nguyễn vương rồi bảo:
-
Các ngài ra ngoài đứng đợi, đừng làm kinh động đến long thể.
Mọi
người ra ngoài rồi, Nguyễn Vương vùng ngồi dậy bảo quan ngự y:
-
Ngươi hãy ra nói với các tướng thế này... thế này... nếu sai lời phải chém.
Ngự
y vừa mở cửa bước ra các tướng liền xúm lại hỏi:
-
Thượng vương long thể thế nào?
Ngự
y đáp:
-
Thượng vương thình lình trúng cơn gió lạ, giờ đã khỏe hẳn. Người bảo tôi thưa
cùng chư vị tướng quân đến chờ nơi đại điện rồi người sẽ tới bàn việc quốc gia.
Lê
Văn Quân nghi ngờ hỏi:
-
Cơn gió gì mà làm Thượng vương ngắt đi như thế.
Ngự
y ngẫm nghĩ rồi đáp:
-
Ngọn gió ấy mang khí độc chết người gọi là Hắc tuyến phòng, ai trúng phải gió
này lập tức chết ngay. Nhờ Thượng vương có chân mệnh đế vương nên chẳng hề hấn
gì.
Các
tướng đều lè đầu lè lưỡi rồi kéo nhau đến đại điện chờ Nguyễn vương. Lát sau
Nguyễn vương đến, Vương hùng dũng bước lên ngai rồi hạ lệnh:
-
Truyền lệnh ta lập tức xuất đại binh Bắc phạt.
Ngô
Tùng Châu can:
-
Xin Thượng vương chớ xuất đại binh.
Nguyễn
vương cau mày hỏi:
-
Tại sao?
Châu
đáp:
-
Nguyễn Huệ đuổi được quân Thanh đã đem đại binh rút về Phú Xuân. Nếu ta xuất đại
binh ra đến Bình Thuận ngộ nhỡ Nguyễn Huệ lại đem thuỷ quân vào cửa Cần Giờ tiến
đánh Sài Côn thì liệu thế nào.
Nguyễn
vương ngẫm nghĩ rồi đáp:
-
Lời khanh rất có lý. Vậy ta phải làm sao?
Ngô
Tùng Châu đáp:
-
Thượng vương nên đóng quân phòng thủ Sài Côn rồi sai tướng đem binh đánh lấy
Bình Thuận. Đó là thượng sách!
Nguyễn
vương bèn quay sang hỏi các tướng:
-
Ai có thể lãnh binh ra đánh Bình Thuận?
Lê
Văn Quân bước ra nói:
-
Thần xin đi!
Võ
Tánh cũng bước ra thưa:
-
Thần cũng xin đi!
Nguyễn
vương hạ lệnh:
-
Nay ta phong Lê Văn Quân làm chánh tướng, Võ Tánh làm phó tướng, hai ngươi mau
đem binh Bắc tiến. Trước là lấy đất Bình Thuận, sau là dò xét xem quân Tây Sơn
của Nguyễn Nhạc mạnh hay yếu thế nào.
Lê
Văn Quân bước đến lãnh lệnh, còn Võ Tánh chần chừ chưa chịu đi. Nguyễn vương hỏi
đùa rằng:
-
Võ Tánh còn muốn điều gì chăng. Hay là sợ xa quận chúa Ngọc Du?
Võ
Tánh nghiêm trang đáp:
-
Lê tướng quân tuổi cao sức yếu, nếu phong là chánh tướng e tướng sĩ không phục.
Lê
Văn Quân giận lắm lớn giọng rằng:
-
Ta tuy già thật nhưng trí dũng có thừa. Nếu không như thế sao mới mấy năm trước
đây ta bắt sống Võ Nhân ở thành Sài Côn rồi đem quân đuổi Võ Tánh và Đỗ Nhàn Trập
bỏ thành Trường Đồn trốn về rừng Tam Phụ.
Nghe
Lê Văn Quân nói xong Võ Tánh giận tái mặt nói chẳng ra lời. Nguyễn vương vội
can:
-
Hai tướng dừng tranh nhau nữa. Nay ta phân Võ Tánh và Lê Văn Quân mỗi người được
lãnh một đạo quân thuỷ hoặc bộ. Ai chiếm được Bình Thuận trước sẽ được phong
làm chánh tướng. Hai người có bằng lòng chăng.
Lê
Văn Quân và Võ Tánh cùng thưa:
-
Thần bằng lòng!
Nguyễn
vương lại hỏi:
-
Vậy ai lãnh quân thuỷ, ai lãnh quân bộ.
Võ
Tánh đáp:
-
Nay đang mùa gió Đông nam thổi mạnh, quá thuỷ tất sẽ tiến mau hơn. Lê tướng
quân đã cao tuổi xin nhường người lãnh quân thuỷ.
Nói
xong Võ Tánh lãnh binh phù quân bộ, còn Lê Văn Quân lãnh binh phù quân thuỷ rồi
quay đi. Nguyễn vương gọi Lê Văn Quân lại hỏi:
-
Lê tướng quân năm nay bao nhiêu tuổi rồi nhỉ.
Văn
Quân đáp:
-
Thưa đã ngoài sáu mươi!
Nguyễn
vương trìu mến hỏi:
-
Lê tướng quân đã hơn mười năm theo phò ta qua bao gian khó hiểm nguy này đã
răng long đầu bạc. Tóc khanh bạc ta đã thấy rồi, vậy còn răng đã long chua.
Văn
Quân cảm động đáp:
-
Thưa đã rụng mất vài chiếc.
Nguyễn
vương bảo:
-
Răng cứng thì mau gẫy, lưỡi mềm mới còn nguyên. Ta khuyên tướng quân đừng nên cứng
cỏi quá.
Lê
Văn Quân cúi đầu không đáp rồi lạy mà đi.
***
Bấy
giờ trấn thủ Bình Thuận là tướng Tây Sơn tên Lê Trung. Hôm ấy quân do thám Tây
Sơn về bảo với Lê Trung rằng:
-
Thuỷ quân Nguyễn Gia Miêu do Lê Văn Quân thống lĩnh đã đổ bộ vào phía Đông
thành, bộ quân do Võ Tánh chỉ huy đã tiến gần rừng Lá. Xin báo cùng tướng quân
định liệu.
Lê
Trung bèn gọi còn là Lê Chất đến bảo:
- Ở
phía Nam thành có một khu rừng Lá âm u hiểm trở, con hãy đem một đạo binh đến
phục ở rừng này chờ bộ quân Võ Tánh. Cha sẽ đem quân bỏ thành Bình Thuận lui về
Diên Khánh.
Lê
Chất hỏi:
-
Thành Bình Thuận nhỏ, tường không cao, hào không sâu, có phải cha định dùng kế
"không thành"?
Lê
Trung cười đáp:
- Con
còn nhỏ mà đã làu thông binh pháp, cha thật chẳng lo gì nữa.
Nói
rồi cha con chia nhau mà đi. Lê Văn Quân dẫn quân đến gần thành, bỗng thấy cửa
thành mở toang, một viên tướng dẫn quân xông ra đánh nhau. Đánh được vài hiệp
Lê Văn Quân gạt đao tướng ấy rồi hỏi:
-
Ngươi có phải trấn thủ Bình Thuận là Lê Trung?
Tướng
ấy gắng gượng đáp:
-
Phải, ta chính là Lê Trung.
Văn
Quân cười lớn nói:
-
Ta nghe Lê Trung trí dũng song toàn, nay mớt biết là hữu danh vô thực.
Nói
rồi vung đao mà chém, tướng ấy đánh không lại bèn quay ngựa chạy vào thành. Lê
Văn Quân thúc quân đuổi theo. Quân Tây Sơn không kịp đóng cổng thành, quân Nguyễn
Gia Miêu ồ ạt trấn vào. Văn Quân đuổi theo tướng ấy đến cửa Bắc thành, tướng ấy
lại dẫn quân chạy ra ngoài thành. Lê Văn Quân gò ngựa lại nói:
-
Trời đã tối rồi không thêm đuổi nữa. Ta vào thành rồi báo tin thắng trận cho Thượng
vương hãy xem Võ Tánh còn dám tranh quyền với ta chăng.
Đoạn
Lê Văn Quân sai lính canh phòng cẩn mật rồi vào tướng phủ nghỉ ngơi. Hôm sau,
trời vừa tờ mờ sáng lính canh vào đánh thức Lê Văn Quân dậy nói:
-
Thưa tướng quân, giặc Tây Sơn đã bao vây bốn phía.
Văn
Quân thất kinh lên mặt thành xem xét. Nhìn xuống thấy một viên đại tướng đầu đội
kim khôi, mặc hồng bào, tay cầm đại đao ngồi trên bạch mã. Lê Văn Quân gọi vọng
xuống hỏi:
-
Lê Trung đã bị ta đánh chạy rồi. Tướng kia là ai mà dám đến chịu chết.
Tướng
ấy vuốt chòm râu đen như mực cười lớn, nói:
-
Lê Trung chính là ta đây, người hôm qua đánh với ngươi chỉ là một tên tiểu tướng
của ta thôi. Lê Văn Quân, hôm nay là ngày tận của ngươi sao còn chưa mở cửa ra
hàng?
Văn
Quân than thầm:
-
Cũng do ta nôn nóng tranh công cùng Võ Tánh mà trúng kế "không thành"
của Lê Trung.
Than
xong Lê Văn Quân liền bảo lính sắp sẵn súng đạn cung tên, gỗ đã, nước sôi hễ
quân Tây Sơn tấn công thì cố sức chống trả. Lê Trung trong thấy quân Nguyễn sửa
soạn phòng thủ bèn cười lớn rằng:
-
Ta không cần phải đánh ngươi, đừng phòng uổng công. Trước khi rút quân ta đã
đem hết lương thực đi rồi. Vậy ta xem người sống được mấy ngày.
Lê
Văn Quân giật mình gọi lính đi xem xét kho lương trong thành. Một lúc lính quay
về báo:
-
Quả nhiên Lê Trung dùng kế "không thành" nên đã đem lương thực đi trước
rồi.
Lê
Văn Quân thất kinh bảo tướng sĩ có sức chống giữ chờ quân cầu viện, đoạn gọi tuỳ
tướng là Trần Kiến đến bảo:
-
Nay ta bị giặc Tây Sơn vây khốn. Vậy ngươi có thể phá vây về báo cho bộ quân Võ
Tánh đến cứu được chăng.
Trần
Kiến đáp:
-
Xin tướng quân chớ lo. Tôi quyết về gặp được Võ Tánh rồi mới chết.
Nói
xong Kiến lên ngựa cầm giáo đem theo vài trăm quân mở cửa Nam thành xông ra.
Quân Tây Sơn trong thấy liền kéo đến vây đánh. Quân Nguyễn thế cô lần lượt chết
hết cả, một mình Trần Kiến tả xung hữu đột thoát ra khỏi trấn nhằm hướng Nam quất
ngựa mà chạy. Vừa đến khu rừng Lá bỗng nghe tiếng quát lớn rằng:
-
Tướng kia chớ chạy, có ta là Lê Chất đến đây.
Trần
Kiến chẳng nói chẳng rằng vung đao đâm Lê Chất. Đánh nhau mới vài hiệp Kiến bị
Lê Chất bắt sống. Chất hỏi Kiến:
-
Ngươi một mình, một ngựa chạy đi đâu?
Kiến
trừng mặt quát:
-
Ta phá vây chạy về bảo bộ quân Võ Tánh đến cứu chủ ta là Lê Văn Quân ở thành
Bình Thuận. Nay bị người bắt được, muốn chém giết mặc lòng, cần gì mà hỏi lôi
thôi.
Lê
Chất hỏi:
-
Có phải Võ Tánh là đệ nhất hùng trong Gia Định tam hùng đó chăng?
Kiến
đáp:
-
Nghe tiếng đệ nhất hùng trong Gia Định tam hùng ngươi đã tháo mồ hôi chưa? Hãy
mau giết ta đi nếu để ta thoát được bảo Võ Tánh đến đây ắt ngươi phải chết.
Lê
Chất quay lại bảo quân:
-
Mau cởi trói, cấp ngựa tha cho Trần Kiến đi.
Kiến
được cởi trói ngạc nhiên hỏi:
-
Vì sao người lại thả ta đi?
Chất
đáp:
-
Ngươi hãy về báo cùng Võ Tánh kéo quân đến đây thử sức một phen.
Kiến
mừng rỡ lên ngựa mà đi. Tả hữu hỏi Lê Chất:
-
Sao tướng quân lại thả Trần Kiên về báo tin cho Võ Tánh?
Lê
Chất cười đáp:
-
Ta thả Trần Kiến là để bắt Võ Tánh vậy.
Đoạn
Lê Chất bảo quân:
-
Truyền lệnh ta toàn quân đến phục ở rừng Lá chờ Võ Tánh đến cứu Lê Văn Quân thì
đổ ra đánh.
Phần
Trần Kiến chạy qua khỏi rừng Lá được mấy mươi dặm thì gặp Võ Tánh kéo quân đến.
Trần Kiến xuống ngựa quỳ thưa:
-
Tướng quân Lê Văn Quân bị tướng Tây Sơn là Lê Trung dùng kế không thành vây ở
thành Bình Thuận rất ngặt. Lê tướng quân sai tôi phá vây để cầu tướng quân kịp
đem quân cầu viện.
Võ
Tánh hỏi:
-
Cha con Lê Trung, Lê Chất đều là dũng tướng của Tây Sơn. Ngươi đơn thân độc mã
sao có thể thoát được vòng vây mà đến gặp ta. Hay người đã hàng Lê Trung rồi đến
dụ ta vào ổ phục kích của giặc.
Trần
Kiến khích Võ Tánh rằng:
-
Xin tướng quân chớ khá nghi ngờ, tôi bị Lê Chất bắt sống. Nguyên tôi định
đi cầu cứu tướng quân, Lê Chất cười bảo: "Võ Tánh bất tài vô dụng mà cũng
tự xưng là Đệ nhất hùng trong Gia Định tam hùng". Rồi Chất tha tôi đi để
báo cho tướng quân để đánh cho rõ thực hư.
Chẳng
ngờ Võ Tánh quay lại bảo quân:
-
Truyền lệnh ta dừng quân hạ trại.
Trần
Kiến thất kinh hỏi:
-
Nếu tướng quân không cứu thì chúa tôi nguy mất. Sao tướng quân chẳng chịu tiến
binh.
Tánh
đáp:
-
Lê Chất thả người về khích ta, tất hẳn phục binh ở rừng Lá để đánh ta. Nếu ta
tiến binh là vào chỗ chết. Vậy người hãy kíp vào Sài Côn báo cho Thượng vương
đem thuỷ binh ra cứu.
Trần
Kiến nói rằng:
-
Về Sài Côn cầu cứu tôi e nước xa không cứu được lửa gần. Giờ chỉ trông cậy vào
tướng quân mà thôi.
Võ
Tánh thoái thác rằng:
-
Ta đem binh đến rừng Lá là vào chỗ chết, là không cứu được Lê Văn Quân. Ngươi về
Sài Côn bảo Thượng vương sẽ sai tướng đường thuỷ thuận gió Đông Nam ra cứu như
vậy có thể kịp.
Trần
Kiến thấy Võ Tánh đã quyết bèn vội vàng lên ngựa bất kể ngày đêm chạy về Sài
Côn báo tin cùng Nguyễn vương. Nguyễn vương họp các tướng đến hỏi:
-
Võ Tánh biết Lê Chất phục binh ở rừng Lá nên không thể đem quân bộ đến cứu Lê
Văn Quân. Trần Kiến về đây xin ta đem thuỷ binh ra cứu. Vậy ai có thể đi được?
Nguyễn
Huỳnh Đức bước ra thưa:
-
Thần và Nguyễn Văn Thành xin đến Bình Thuận cứu Lê Văn Quân.
Nguyễn
vương mừng rỡ nói:
-
Hai khanh đều là tướng trong Gia Định Tam hùng, hãy ra đánh một trận cho Lê
Trung, Lê Chất biết tài.
Nguyễn
Văn Thành và Nguyễn Huỳnh Đức kéo quân đến Bình Thuận rồi đổ bộ lên bờ, chẳng
dè Lê Trung phòng thủ kỹ càng, quân Nguyễn đánh mấy trận liền mà không thắng được.
Nguyễn Văn Thành bảo Huỳnh Đức:
-
Lê Trung tinh thông binh pháp, hắn đã cho quân án ngữ các nơi hiểm yếu ta không
đánh được. Phải tìm cách thông báo cho Lê lão tướng quân hẹn giờ mở của thành từ
trong đánh ra, ta từ ngoài đánh vào mới mong phá được vòng vây.
Trần
Kiến bước ra thưa:
-
Tôi xin liều mình vào thành báo cho chúa tôi được biết.
Nói
rồi Trần Kiến lại cầm giáo lên ngựa xông vào thành. Vào đến gần thành Trần Kiến
thương tích đầy mình. Biết sức đã cạn kiệt Trần Kiến bèn trương cung lắp tên bắn
vào thành rồi liền bị quân Tây Sơn giết chết.
Lê
Văn Quân trên mặt thành bắt được mũi tên của Trần Kiến mới mở ra xem. Xem
xong Lê Văn Quân khóc rằng:
-
Võ Tánh không muốn cứu ta nên mới bắt Trần Kiến về Sài Côn cầu cứu. Thương thay
Trần Kiến. Đáng giận thay Võ Tánh!
Đoạn
Lê Văn Quân đem toàn quân mở cửa cổng thành ra đánh, gặp Lê Trung đem quân chặn
đường. Đánh một hồi quân Nguyễn chết trận gần hết mà Văn Quân vẫn chưa ra khỏi
vòng vây. Trong cơn nguy khốn bỗng phía sau quân Tây Sơn hỗn loạn, Nguyễn Huỳnh
Đức và Nguyễn Văn Thành đem quân đánh tới. Lê Trung trông thấy bèn vung đao chỉ
về phía tả, tiền quân Tây Sơn liền chỉnh đốn đội ngũ lui về phía tả. Lê Trung lại
giơ đao chỉ về phía hữu, hậu quân Tây Sơn chỉnh đốn đội ngũ lui về phía hữu. Nhờ
Lê Trung hai lần giơ đao điều binh mà Văn Quân thoát được vòng kiềm toả của
đao pháp Lê Trung. Văn Quân quất ngựa chạy khỏi vòng vây. Gặp Văn Thành và Huỳnh
Đức, Lê Văn Quân bẽn lẽn nói:
-
Cám ơn hai vị tướng quân đã cứu mạng. Vậy ta nên thừa thắng tiến đánh Lẻ Trung
lấy thành Bình Thuận.
Nguyễn
Huỳnh Đức can:
-
Lê Trung dùng binh quy củ không dễ gì đánh được. Theo tôi ta nên rút quân về
báo cùng Thượng vương là hơn.
Quân
Nguyễn rút binh về Sài Côn. Ra mắt Nguyễn vương, Lê Văn Quân quỳ tâu:
-
Thần phụng mệnh đem quân đánh Bình Thuận chẳng may thua trận làm nhục mệnh Thượng
vương. Xin Thượng vương trị tội.
Nguyễn
Vương vỗ án quát:
-
Trước khi đi ta đã dặn dò ngươi đừng nên cứng cỏi quá. Ngươi chẳng nghe lời,
tham tranh công không tự lượng sức làm chết hết mấy ngàn quân của ta. Tội thật
đáng chết.
Lê
Văn Quân bình thản đập đầu lạy thưa:
-
Thần đã biết tội. Nhưng ba ngàn quân ta bị chết ở Bình Thuận không phải tội của
một mình thần.
Nguyễn
vương hỏi:
-
Vậy còn tội của ai.
Văn
Quân đáp:
-
Bộ tướng của thần là Trần Kiến phá vây chạy về báo tin cho Võ Tánh. Võ Tánh
không đem quân đến cứu mà buộc Trần Kiến phải về Sài Côn báo tin. Bởi thế lâu
ngày quân của thần ở trong thành phải ăn mỗi ngày một nửa khẩu phần của mình,
thành ra khi gặp giặc đánh không nổi mà phải chết. Tội này Võ Tánh cũng có một
phần!
Nguyễn
vương xua tay bảo:
-
Tạm cho ngươi lui về nghỉ, ta sẽ triệu hồi Võ Tánh về đây hỏi cho ra lẽ. Nếu Võ
Tánh thực có tội ta quyết chẳng tha.
Nói
xong Nguyễn vương truyền bãi triều.
Đêm
ấy vợ Võ Tánh là quận chúa Ngọc Du tìm đến Hoàng cung gặp Nguyễn vương. Ngọc Du
hỏi:
-
Nghe nói Hoàng huynh định triệu hồi chồng em về bắt tội. Xin hỏi Hoàng huynh điều
ấy có chăng?
Nguyễn
vương cười đáp:
-
Võ Tánh có công đem binh giúp ta lấy lại đất Gia Định, lại là tướng trẻ tài
năng, Võ Tánh lại là em rể của ta, sao ta bắt tội Võ Tánh cho được. Em chớ quá
lo!
Ngọc
Du hỏi:
-
Nhưng Lê Văn Quân cứ một mực đòi quy tội cho chồng em, vậy Vương huynh liệu
tính thế nào?
Nguyễn
vương đáp:
-
Lúc trước ở đảo Côn lôn ta đặt tên trái bần là trái thuỷ liễu, Lê Văn Quân bảo
ta là tham sang phụ khó. Ở đảo Phú Quốc ta gửi hoảng tử Cảnh theo Bá Đa Lộc
sang Pháp cầu viện, Lê Văn Quân bảo ta là bán nước cầu vinh. Rồi khi quân Xiêm
La về giúp, nữ tặc Tây Sơn Bùi Thị Xuân bắn thư kể việc nó tha cho mẹ con ta ở
cửa Hàm Luông để khích ta ra đánh, Lê Văn Quân lại bắt được thư ấy. Nếu tin này
tiết lộ thật chẳng hay ho gì. Ta nhân lúc này trừ Văn Quân mới được.
-
Nhưng Lê Văn Quân là công thần theo phò Vương huynh từ thuở long đong, nay lấy
cớ gì trừ đi để khỏi mang tiếng với thiên hạ.
-
Lê Văn Quân tính tình cứng cỏi; ta không bắt tội, nhưng có cách làm cho Lê Văn
Quân phải chết.
Nói
xong Nguyễn vương gọi sứ giả đến bảo:
-
Ngươi hãy gọi Lê Văn Quân đến gặp ta.
Sứ
giả đi một hồi rồi về báo:
-
Thưa Thượng vương, Lê tướng quân lâm trọng bệnh không đi được, bảo hạ thần về
thưa lại Thượng vương.
Nguyễn
vương hỏi:
-
Ngươi thấy Lê Văn Quân thần sắc thế nào?
Sứ
giả đáp:
-
Lê tướng quân thần sắc nhợt nhạt ắt là bệnh thật.
Nguyễn
vương bảo:
-
Ngươi hãy mang thư ta đến trao cho Lê Văn Quân, lấy ấn tín về đây cho ta.
Sứ
giả vâng mệnh mang thư của Nguyễn vương trao cho Lê Văn Quân. Quân giở thư ra đọc,
thư rằng:
"Nay
ta định phong cho khanh làm Bình Bắc đại tướng quân đem binh đánh Tây Sơn,
không ngờ khanh lại lâm trọng bệnh. Việc quân khẩn cấp, vậy khanh hãy tạm trả ấn
tín để ta sai tướng khác đánh giặc. Bao giờ khanh hết bệnh ta sẽ trả lại".
Đọc
thư xong Lê Văn Quân liền lấy ấn tín trao cho sứ giả rồi nói rằng:
-
Phiền ngài về thưa cùng Thượng vương rằng: "Thỏ non dù còn nhưng chó săn
đã già cũng nên giết thịt". Thượng vương muốn ta chết thì ta xin chết vậy!
Nói
rồi liền bưng chén thuốc độc mà uống. Uống vừa khỏi miệng Lê Văn Quân thổ huyết
chết ngay. Sứ giả về thuật lại việc Lê Văn Quân, Nguyễn vương bèn sang ôm thây
Lê Văn Quân khóc rằng:
-
Lê lão tướng quân sao lại cố chấp đố tài như vậy, ta chỉ tạm mượn ấn tín mà
thôi, nào có bạc đãi tướng quân bao giờ, sao lại nông nổi thế!
Các
tướng thấy cảnh này đều bùi ngùi rơi lệ, rồi xúm lại khuyên can mãi Nguyễn
vương mới thôi khóc, Nguyễn vương gạt nước mắt bảo:
-
Truyền lệnh ta xuất công quỹ lo hậu sự cho Lê lão tướng quân theo lễ công hầu
và lệnh các tướng sẽ đều phải để tang.
Việc
hậu sự Lê Văn Quân xong, Ngô Tùng Châu đến gặp riêng Nguyễn vương nói:
-
Thưa Thượng vương, dân trong thành đặt lời ca phản nghịch ạ.
Nguyễn
vương hỏi:
-
Thế nào là lời ca phản nghịch.
-
Họ đặt thành câu ca rằng:
"Xin
đừng được tướng bỏ quân
Hậu
phò quên kẻ trước từng gian lao".
-
Hai câu ấy là ý thế nào?
-
Câu trên ý nói được tướng mới, bỏ Lê Văn Quân đã từng gian lao theo phò Vương
thượng. Hậu phò trong ca được ám chỉ Hậu Quân phò mã Võ Tánh đây à.
Nguyễn
vương thở dài hỏi:
-
Theo khanh ta nên đối phó thế nào.
Châu
đáp:
-
Ta nên tìm người đặt câu ca ấy trị tội để làm gương cho kẻ khác.
Nguyễn
vương bảo:
- Ấy
không phải là thượng sách.
Tùng
Châu hỏi:
-
Hạ thần ngu muội không nhìn xa thấy rộng. Xin hỏi Thượng vương thế nào mới là
thượng sách?
Nguyễn
vương hỏi lại Ngô Tùng Châu rằng:
-
Khanh đọc truyện xưa, vua Tống là Triệu Khuông Dân lúc con long đong chạy nạn
ngang qua nơi diễn tuồng hát. Hôm ấy tuồng hát diễn đoạn vua Đường là Lý Thế
Dân bị Cáp Tô Văn rượt đuổi, rồi Uất Trì Cung sẽ ra cứu giá. Triệu Khuông Dân dừng
lại xem tuồng hát, thấy Cáp Tô Văn đuổi Lý Thế Dân nguy cấp mà Uất Trì Cung mãi
chẳng thấy ra. Tức Khuông Dân bèn nghĩ thầm rằng, nếu ta không cứu Ly Thế Dân
thì lấy ai lập nên nhà Đường. Nghĩ rồi liền trương cung lắp tên nhằm tên kép
hát đóng vai Cáp Tô Văn mà bắn. Tên kép hát trúng tên chết tươi. Vậy ta hỏi
khanh theo khanh nên xử Triệu Khuông Dân thế nào?
Ngô
Tùng Châu đáp:
-
Nếu là người thường tất phải xử đền mạng. Nhưng Triệu Khuông Dân có chân mệnh đế
vương nên người đời sau đã không xét việc Triệu Khuông Dân giết người mà còn luận
rằng tên kép hát kia tới số chết.
Nguyễn
vương cười ha hả đáp:
-
Ta cũng có chân mệnh đế vương nên ở đảo Côn lôn ta cầu nước trời liền cho nước.
Quân Tây Sơn vô đạo, trời nổi bão đánh chìm. Nay ta nhắc lại chân mệnh đế vương
của ta có thần tiên theo giúp không còn ai nghĩ đến việc Lê Văn Quân tự vẫn nữa.
Ngô
Tùng Châu hỏi:
-
Thượng vương định nhắc lại việc ấy bằng cách gì?
Nguyễn
vương đáp:
-
Hoàng tử Cảnh và Bá Đa Lộc vừa từ Pháp về đem theo tàu đồng và súng lớn giúp
cho ta. Ngoài ra còn có một vật có thể bay được trên trời gọi là khinh khí cầu.
Nay ta cứ làm như vậy… như vậy... ắt việc phải thành.
Ngô
Tùng Châu khen rằng:
-
Thượng vương liệu việc như thần, thần xin bái phục.
Một
ngày kia trời trong nắng ấm, Nguyễn vương đem theo vài mươi vệ sĩ đi dạo trong
thành. Bỗng một đám mây trong như quả bóng từ trên trời sa xuống, dưới đám mây
trong ấy có một vị tiên ông ngồi trong đèn lồng sắc mầu rực rỡ. Tiên ông từ
lưng chừng trời cất tiếng như sấm rằng:
-
Ngọc Hoàng giáng chỉ! Nước Hoàng giáng chỉ!
Nguyễn
vương và bàn dân thiên hạ trông thấy thần tiên giáng thế hiển hiện giữa ban
ngày thảy đều rùng mình sởn óc vội vàng quỳ xuống. Tiên ông đáp xuống đất phán
rằng:
-
Người nào tên là Nguyễn vương Phúc Ánh hãy theo ta lên trời nhận ấn kiếm của Ngọc
Hoàng phong làm vua nước Nam.
Nguyễn
vương bèn bước vào đèn lồng cạnh tiên ông, tức thì đám mây trong như quả bóng
kia từ từ cất lên kéo theo đèn lồng có tiên ông và Nguyễn vương trong ấy bay
lên cao, xa dần rồi mất hút. Dân chúng ngẩn ngơ nhìn theo rồi xì xầm bàn tán:
-
Xưa nay chưa từng thấy điều như thế bao giờ. Nguyễn Vương thật là có chân mệnh
đế vương!
Từ
ấy thiên hạ xôn xao truyền nhau tin Nguyễn Vương được lên trời cùng thần tiên,
không ai nhắc đến việc Lê Văn Quân tự vẫn nữa.
xem tiếp: * Chương 56: An lòng dân, Thái Đức cầu Quang Trung. - Mộng mở nước, Văn Dũng sang Mãn Thanh.
xem tiếp: * Chương 56: An lòng dân, Thái Đức cầu Quang Trung. - Mộng mở nước, Văn Dũng sang Mãn Thanh.
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét
Có viết cho nhau cả vạn lời,
Rằng thương rằng nhớ để rồi thôi,
Chi bằng trên đường đời vạn nẻo,
Sống Để Yêu Thương thế đủ rồi...