Trâu Kỵ ghi nhớ lời Thuần Vu Khôn nên
ông làm việc hết sức siêng năng và cẩn thận. Bấy giờ ai cũng đồn vị quan trấn
thủ đất A là người hiền, và chê quan trấn thủ đất Tức Mặc đủ điều.Trâu Kỵ để
tâm đến việc đó, cho người xem xét hư thực rồi tâu lại cho Tề Uy Vương biết. Uy
Vương cho triệu tập quần thần, lại đòi hai vị quan trấn thủ kia. Trước mặt bá
quan, vị quan đất Tức Mặc bị coi bằng "nửa con mắt". Vua gọi lão ra hỏi:
- Người trấn thủ Tức Mặc cớ sao để các
quan ở triều chê ngươi?
Lão đáp:
- Thần chỉ biết làm hết chức trách của
mình, còn việc khen chê thần không được biết.
Uy Vương lớn tiếng:
- Ta cho người dò xét đất Tức Mặc thấy
ruộng vườn tươi tốt, người dân giàu có, việc quan không bê trễ, cả một vùng
phương Đông ấy yên ổn, mới hay nhà ngươi một lòng vì dân, không đút lót cho bọn
quan lại ở triều, vì lẽ đó mà nhà ngươi bị chê. Ngươi thật xứng đáng là một
lương thần.
Nói rồi liền gia phong cho vị quan đất Tức
Mặc. Lại gọi vị quan đất A, nói:
- Ngươi trấn thủ đất A thế nào mà ngày
nào ở triều cũng thấy lời khen ngợi về ngươi. Ta cho người đến dò xét thì thấy
ruộng vườn bỏ hoang người dân đói rách. Quân Triệu xâm lấn bờ cõi ngươi không
chịu cứu. Nhà ngươi bóc lột tiền của dân chúng đút lót cho kẻ tả hữu của ta để
được tiếng khen. Ngươi là tên tham quan độc ác.
Quan đất A sụp lạy xin tha tội. Uy Vương
truyền đem hắn bỏ vào chảo dầu sôi. Các quan xanh mặt. Vua truyền những tên từng
khen chê bất công đó ra mắng:
- Các ngươi là tai mắt của ta lại ăn bẩn,
phải trái đảo lộn. Nay đem các ngươi cho vào vạc dầu.
Uy Vương truyền đem những kẻ thân tín nhất
của mình bỏ vào vạc dầu để làm răn! Chư hầu thấy sự cải cách của Uy Vương đều sợ.
LỜI BÀN:
Việc này nhan nhản ở mọi xã hội. Đời nay
có khác gì đời xưa? Thí sinh đi thi thấy mình yếu kém bèn đút lót để được điểm
cao. Thậm chí có người không đi thi mà vẫn cấp bằng làm mất công nhà vua phải
"lật sổ bộ" ra tra. Nguyễn Khuyến nói: "Có tiền việc ấy thì xong
nhỉ? Đời trước làm quan cũng thế a?" May mắn thay cho triều nào minh quân
gặp lương thần. Vụ án hai ông quan trên đây là một bài học cho những người có
trách nhiệm với người dân.