1/ Truyền thông
Phóng viên
hỏi một cặp vợ chồng già:
- Sao ông
bà có thể chung sống với nhau 85 năm vậy...?
Bà cụ móm
mém cười hiền hậu trả lời:
- Chúng
tôi được sinh ra trong cái thời mà nếu cái gì đó bị hư, chúng tôi sẽ sửa nó, chứ
không vứt nó đi...
Sống chung mà mạnh ai nấy sống,
không ai nói chuyện với ai thì sớm muộn gì cũng tan rã. Mục đích của truyền
thông là làm sao cho hai bên hiểu nhau. Muốn hiểu nhau thì phải biết nói và biết
nghe. Nhưng nói là nói những gì ? Và nghe làm sao ? Nhiều người nói
suốt ngày nhưng nói toàn những chuyện vô ích, chuyện trên trời dưới đất, chuyện
thị phi, tốt xấu của người khác, còn chuyện quan trọng tình cảm thì không biết
nói. Nghe thì suốt ngày nghe nhạc, coi ti vi, nghe tiếng ồn ào náo động chung
quanh nhưng không biết lắng nghe người thương của mình bày tỏ tâm sự. Sống
chung ta phải biết diễn tả ý kiến, ý nghĩ, tình cảm, nội kết của mình cho người
kia hiểu và cũng biết lắng nghe phần của người kia.
Điều lầm lỗi mà chúng ta hay
phạm phải là "suy bụng ta ra bụng người", cứ tưởng là mình hiểu biết người
kia và đinh ninh người kia cũng phải biết ý ta muốn gì. Nhưng thật ra ta không
bao giờ biết được bụng của người kia nghĩ gì hay muốn gì, và người kia cũng
không thể biết được ta thực sự muốn gì vì mỗi người có một thế giới nội tâm
riêng. Có rất nhiều điều mà ta không bao giờ nói hay tiết lộ cho người thương của
mình biết vì ngại (sợ) không muốn hay không biết nói. Những điều "không
nói thầm kín" lâu ngày trở thành một hố thẳm ngăn cách, gây ra dè dặt thiếu
tin tưởng lẫn nhau.
Muốn tránh sự "suy bụng
ta ra bụng người" ta phải tập để ý quan sát và nói thẳng chứ không nên
vòng vo tam quốc hay nói bóng bói gió. Đa số những chuyện buồn giận đều do hiểu
lầm không nói hoặc nói không rõ. Khi thương cũng như khi buồn giận đều cần nói
ra không nên để bụng, khi nói thì tập nói ái ngữ và chánh ngữ.
2/Tương trợ
Biết những ưu điểm và khuyết
điểm của nhau để bổ sung và giúp đỡ nhau. Khi mới yêu ai cũng phô trương cái
hay cái đẹp của mình ra còn cái xấu dở thì dấu đi không muốn người kia biết.
Sau một thời gian chung sống, những cái xấu kia mới lòi ra và lúc đó bất mãn buồn
bực nhau. Nhân vô thập toàn, ai cũng có ưu điểm và khuyết điểm, điều quan trọng
là biết chấp nhận và bổ túc cho nhau. Thí dụ chồng có sức khỏe làm việc nặng nhọc
nhưng không có tài giao thiệp, còn vợ thì đảm đang khéo ăn khéo nói, mỗi khi cần
giao thiệp với người ngoài thì vợ nên thay thế chồng. Bồng em thì khỏi nấu cơm,
nấu cơm thì khỏi bồng em.
3/ Trung thành
Cam kết trung thành với
nhau, không lừa dối, ngoại tình, v.v... Đây chính là giới thứ ba trong năm giới
căn bản của người phật tử, giới không tà dâm.
4/ Thương yêu
Thế nào là thương yêu ? Chữ
thương yêu ở ngoài đời thường có nghĩa là ái dục, ái luyến. Một người đàn ông
thấy đàn bà đẹp thì sinh lòng yêu mến muốn chiếm hữu, một người đàn bà được người
đàn ông o bế nuông chiều thì ưa thích không muốn rời. Phần đông đàn ông yêu vì
sắc, đàn bà yêu vì lợi. Đây là thứ tình yêu ích kỷ, yêu người vì lợi cho mình.
Thương yêu thực sự là mong
muốn người kia được an vui hạnh phúc, biết chấp nhận người kia như họ là. Tình
thương thực sự phải giống như lòng mẹ thương con, dù con đẹp hay xấu, khôn hay
dại, ngoan hay hư, người mẹ đều thương, chấp nhận và không bao giờ bỏ con. Đây
là tình thương vô điều kiện (unconditional love).
5/ Tôn trọng
Tôn trọng tự do, không gian
và nhân tính của người thương. Không nên kiểm soát điều khiển, biến người kia
thành nô lệ của mình. Bạn có muốn được thương như một con chim nhốt trong lồng
vàng hay tự do bay nhảy ngoài trời?
6/ Biết hỏi và chấp nhận
Mỗi khi cần gì thì phải biết
bày tỏ như hỏi, xin, yêu cầu và cùng lúc phải biết tôn trọng, chấp chận sự trả
lời của người kia. Thí dụ chồng muốn đi xi nê nhưng không biết vợ có thích
không ? Tốt nhất là bày tỏ ý muốn của mình, nếu vợ cũng thích thì
cùng đi, còn vợ không thích vì một lý do gì đó thì chồng không nên nài ép hoặc
giận dỗi.
7/ Chia xẻ
Chia xẻ với nhau về ý kiến,
tình cảm, vật chất, không thủ lợi ích kỷ. Cho phép người kia đi vào cuộc đời của
mình, tìm hiểu mình, không giấu diếm.
8/ Cởi mở, làm mới
Sống chung một thời gian, không
ai tránh khỏi nhàm chán buồn tẻ vì bận làm ăn, lo cho con cái, không có thì giờ
vui chơi giải trí như hồi mới quen nhau. Do đó cần phải biết cởi mở, làm mới và
sống lại những tánh hồn nhiên, thương yêu, dễ thương, thông cảm của thuở ban đầu.
Mỗi người hãy thành thật viết
ra những khía cạnh đáng yêu và đáng ghét của bao năm sống chung rồi trao đổi với
nhau. Kế đó cùng bàn luận và ghi ra những giải pháp có thể thỏa mãn những ước
muốn chung của hai người.
Việc quan trọng không phải
lúc nào cũng làm đẹp lòng nhau mà là khả năng giải tỏa sự bất
hòa. Có những cặp vợ chồng không bao giờ gây sự cãi cọ với nhau, bề
ngoài có vẻ hạnh phúc nhưng bên trong rất lạnh lùng tẻ nhạt, họ không làm to
chuyện bởi vì mỗi người chỉ muốn yên thân qua ngày. Ngược lại có những cặp vợ
chồng tuy trải qua nhiều cơn sóng gió nhưng họ hiểu nhau và thương nhau nhiều
hơn.
Trí Siêu