Chương
22: Thả Đông cung, Vũ Văn Nhậm được vợ. -Bỏ Tây Sơn, Nguyễn Phúc Dương đoạt
ngôi.
Nói
về Nguyễn Nhạc ở thành Qui Nhơn đêm đêm nằm mộng thấy mình mặc áo hoàng bào ngồi
trên ngai vàng có kẻ hầu người hạ như một bậc đế vương. Mộng xong thường ngồi dậy
quát gọi quân hầu. Quân hầu chạy đến thưa:
-
Mấy đêm liền Chúa công thấy chiêm bao, nửa đêm giật mình ngồi dậy. Tiểu nhân
xin đi mời quan thái y đến thăm bệnh Chúa công.
Nguyễn
Nhạc gạt đi bảo:
-
Không cần! Ngươi hãy đi mời mưu sĩ Nguyễn Thung đến đây cho ta.
Nguyễn
Thung vội vàng khăn áo chỉnh tề đến, thi lễ xong hỏi Nhạc:
-
Có việc quan trọng đến thế nào mà nửa đêm Chúa công cho gọi Nguyễn Thung này?
Nhạc
đáp:
-
Mấy đêm liền ta nằm mộng thấy mình làm vua không đêm nào ngủ được, nên cho mời
tiên sinh đến hỏi xem có cao kiến gì để ta lên ngôi vua được chăng?
Nguyễn
Thung suy nghĩ giây lâu rồi can:
-
Quân dân ở phủ Qui Nhơn vẫn thường gọi Chúa công là vua trời. Dù Chúa công chưa
lên ngôi nhưng trong lòng dân Chúa công đã là vua rồi vậy. Vả lại quân Tây Sơn
ta lấy nghĩa tôn phò để dấy binh. Nay Đông cung Nguyễn Phúc Dương vẫn ở trong
quân ta mà Chúa công xưng vương e rằng mất nghĩa tôn phò thì không thu phục được
lòng dân. Đợi khi bình Nam dẹp Bắc xong, Chúa công lên ngôi Hoàng đế nào có muộn
gì!
Nhạc
buồn rầu hỏi:
-
Không có cách nào làm vua sớm hơn được sao?
Nguyễn
Thung đành nói hoãn:
-
Hiện thời chưa có kế gì. Tôi xin về suy nghĩ lại rồi sẽ bẩm Chúa công sau.
Nói
rồi Thung cáo biệt ra về. Nguyễn Thung không về nhà mà tìm đến tư dinh Nguyễn
Huệ, quân canh vào báo với Huệ:
-
Thưa tướng quân, có mưu sĩ Nguyễn Thung đến xin gặp tướng quân.
Nguyễn
Huệ còn bận đồ ngủ vội ra ngoài nghênh tiếp. Mời Thung vào nhà, Huệ hỏi:
-
Chẳng hay có việc chi hệ trọng mà nửa đêm tiên sinh đến gặp tôi?
Nguyễn
Thung kể lại việc nằm mộng của Nguyễn Nhạc cho Huệ nghe. Nghe xong Huệ cười
nói:
-
Việc này nào có khó gì, xin tiên sinh về dinh an nghỉ. Ngày mai tôi cùng tiên
sinh đến gặp đại huynh thì đâu vào đấy cả.
***
Sáng
hôm sau, Nguyễn Thung, Nguyễn Huệ đến gặp Nguyễn Nhạc. Huệ cầm tay Nhạc nói:
-
Hiện nay đại huynh chưa thể lên ngôi Hoàng đế. Nhưng đại huynh có thể xưng Vương
được!
Nguyễn
Thung ngạc nhiên hỏi:
-
Quân ta lấy nghĩa tôn phò Đông cung. Chúa nhà Nguyễn chỉ mới có tước Vương. Nay
Chúa công xưng Vương còn đâu nghĩa tôn phò?
Huệ
quay lại trả lời Thung rằng:
-
Lúc mới khởi binh thế lực còn yếu nên ta mới mượn cớ tôn phò Đông cung Nguyễn
Phúc Dương để thu phục lòng người. Nay ta binh hùng tướng mạnh chính là lúc cần
nói rõ chính nghĩa của Tây Sơn là đập đổ hai nhà Trịnh – Nguyễn, đem giang sơn
qui về một mối, mang thái bình lại cho trăm họ. Con cờ Đông cung ta không dùng
đến nữa. Thả Lý Tài vào Gia Định quả như tôi dự đoán, Lý Tài và Đỗ Thành Nhân
tranh giành quyền nhau. Hiện Đỗ Thành Nhân quản thúc Định Vương trong thành Sài
Côn không cho Lý Tài đầu hàng. Lý Tài bơ vơ tiến thoái lưỡng nan. Nay ta thả
Đông cung Nguyễn Phúc Dương, Dương tất theo về với Lý Tài, Lý Tài tất có chính
nghĩa để đem quân đánh Đỗ Thành Nhân. Khi ấy thành ra Chúa Định Vương và Đông
cung tranh quyền đánh giết lẫn nhau, lòng người sẽ sinh ra chán ngán mà hướng về
đại huynh. Khi ấy, đại huynh chính thức xưng Vương thì không phải là hợp lẽ hay
sao?
Nguyễn
Nhạc lắc đầu nói:
-
Lâu nay Nguyễn Phúc Dương không màng chính sự, đam mê tửu sắc lấy trò săn bắn
làm vui, chỉ trông cậy vào ta đánh Nam dẹp Bắc để đưa hắn lên ngôi chúa. Thì cớ
gì Nguyễn Phúc Dương lại bỏ Tây Sơn ta mà chạy vào Gia Định?
Huệ
cười đáp:
-
Đại huynh chưa tường bụng dạ của Đông cung. Số là từ khi đại huynh nhận sắc
phong của quân Trịnh đánh tan hai vạn quân của Tống Phước Hiệp ở Phú Yên, thì hắn
biết rằng đại huynh không thực bụng tôn phò, nên giả vờ ngây thơ như thế để đại
huynh không chú ý rồi thừa dịp trốn đi đấy thôi! Nay ta thả lỏng hắn mà hắn
không trốn đi, Nguyễn Huệ tôi xin dâng đầu dưới trướng. Xin đại huynh chớ khá
nghi ngờ!
Nguyễn
Thung vỗ tay khen:
-
Thật là biết người biết ta diệu kế thập toàn, Nguyễn Thung tôi xin cúi đầu bái
phục.
Nguyễn
Nhạc mừng rỡ nói:
-
Nhờ mưu của em, ta đã được xưng Vương rồi. Nhưng ta phải thả Đông cung như thế
nào cho hắn nghĩ rằng tự hắn trốn khỏi Tây Sơn ta như Lý Tài vậy?
Huệ
hiến kế:
-
Đại huynh hãy cho sửa sang lại thành Qui Nhơn, nguyên là thành Đồ Bàn của vua
cũ Chiêm Thành. Ta viện cớ sửa thành đem Đông cung ra ở chùa Thập Tháp. Chùa Thập
Tháp ở phía Bắc thành, lại gần sông. Nguyễn Phúc Dương chắc chắn sẽ xuống thuyền
ra cửa biển Cách Thử mà trốn vào Gia Định.
Nguyễn
Nhạc y lời sai quân gọi Nguyễn Phúc Dương đến nói:
-
Nay quân ta chưa đủ mạnh để đánh Trịnh chiếm lại kinh thành Phú Xuân. Tôi định
cho người sửa sang lại thành Đồ Bàn thành đất đế kinh. Vậy phiền Thế tử tạm ra ở
chùa Thập Tháp, đợi khi nào sửa xong thành sẽ rước Thế tử về chính thức xưng
Vương, không phải dùng vương hiệu của Định Vương Nguyễn Phúc Thuần nữa. Chẳng
hay ý Thế tử thế nào?
Nguyễn
Phúc Dương mừng thầm trong bụng nói:
-
Tướng quân vì tôi phải lao tâm khổ trí. Tướng quân sắp xếp thế nào tôi nhất nhất
tuân theo.
Nói
xong liền về tư dinh sửa soạn hành lý. Nguyễn Nhạc sai Vũ Văn Nhậm làm hộ vệ
cho Nguyễn Phúc Dương. Trước khi đi, Nhạc dặn Nhậm:
-
Ngươi hãy mang một trăm quân theo hộ vệ Nguyễn Phúc Dương ra ở chùa Thập Tháp,
rồi làm như sơ hở để Dương thừa cơ trốn đi. Đến chùa Thập Tháp, Nguyễn Phúc Dương
bàn với người hầu già là Nguyễn Gia Hầu:
-
Nguyễn Nhạc nghĩ rằng ta tin hắn thật sự tôn phò, nên không nghi ngờ mới cho ta
ra ở nơi này. Ta nhân dịp này trốn vào Gia Định với Lý Tài thì có cơ khôi phục
cơ đồ.
Nguyễn
Gia Hầu nói:
-
Tôi thấy việc Nguyễn Nhạc cho Đông cung ra ở chùa Thập Tháp là có ẩn ý gì đây!
Dương
giật mình hỏi:
-
Ngươi nói thế là thế nào?
Gia
Hầu đáp:
-
Vũ Văn Nhậm là một đại tướng của Tây Sơn rất giỏi võ nghệ, theo lệnh Nguyễn Nhạc
theo hộ vệ nhưng kỳ thực là quản thúc Đông cung. Nếu Nguyễn Nhạc không nghi ngờ
ta sao còn làm như thế?
Dương
lại hỏi:
Vậy
ta phải làm sao mới thoát được Nguyễn Nhạc?
Gia
Hầu đáp:
-
Tôi có một kế khiến Vũ Văn Nhậm bó tay đứng nhìn ta thoát vào Gia Định.
Dương
hối thúc:
-
Kế thế nào nói mau xem!
Gia
Hầu từ tốn thưa:
-
Nguyên từ ngày Nguyễn Nhạc hứa sau này sẽ gả con gái mình là Thọ Hương cho Thế
tử. Tôi nhận thấy Thọ Hương phải lòng Thế tử và thường tơ tưởng chuyện nhân
duyên. Nay ta cứ làm thế này... thế này... thì không những thế tử thoát được
vào Gia Định, còn khiến cho Nguyễn Nhạc phải tức uất mà chết!
Nguyễn
Phúc Dương mừng rỡ khen:
-
Ngươi thật là đa mưu túc trí. Nếu sau này ta tự chủ dựng nghiệp thì ngươi sẽ là
quân sư của ta đó!
Nói
xong liền bảo Gia Hầu lập tức quay về thành Qui Nhơn. Nguyễn Gia Hầu đến gặp tiểu
thư Thọ Hương, nói:
-
Thế tử ra ở chùa Thập Tháp mới có mấy ngày không được trông thấy tiểu thư mà
lâm bệnh. Nếu tiểu thư không đến thăm e rằng Thế tử chết mất.
Thọ
Hương đau xót nói:
-
Tuy rằng cha tôi hứa gả tôi cho Thế tử, nhưng chưa phải là nên nghĩa phu thê. Nếu
tôi đến thăm Thế tử e rằng phạm vào chữ hạnh trong tứ đức của người phụ nữ thì
sao?
Nói
xong lau nước mắt. Gia Hầu biết Thọ Hương đã xiêu lòng, liền quì mọp cầu khẩn:
-
Thế tử chưa được lệnh của Tây Sơn chủ tướng nên không dám quay về. Nếu tiểu thư
không đến Thế tử ắt tương tư mà chết.
Tiểu
thư Thọ Hương bằng lòng nói:
-
Thôi được ông hãy về trước! Ta sẽ trốn cha ta đến gặp Thế tử một phen!
Thọ
Hương đi rồi, quản gia vào báo cùng Nguyễn Nhạc. Nhạc thất kinh nói:
-
Thôi chết, con ta đã bị Nguyễn Phúc Dương lừa mất rồi!
Nói
xong liền lên ngựa đem theo vài tên hộ vệ lập tức đuổi theo. Lúc ấy Vũ Văn Nhậm
đang ngủ trong tự quán nghe quân vào báo:
-
Thưa tướng quân có Chúa công thân hành đến chùa.
Vũ
Văn Nhậm thất kinh ra đón. Nhạc hỏi:
-
Thọ Hương con gái ta đâu?
Văn
Nhậm sợ hãi đáp:
-
Chúa công dặn phải để Phúc Dương trốn thoát, nên tôi chẳng chủ tâm theo dõi,
không biết tiểu thư ra đến nơi này.
Tên
quân canh bước ra nói:
-
Tôi vừa trông thấy Thế tử cùng tiểu thư cưỡi ngựa ra bến sông.
Nguyễn
Nhạc cùng Vũ Văn Nhậm liền đuổi theo đến bờ sông. Đến nơi thấy Phúc Dương và Thọ
Hương đã ở trên thuyền, Nguyễn Nhạc cho quân trương cung lắp tên. Nhạc gọi lớn:
-
Thế tử muốn đi hãy đi một mình, hãy để con gái ta ở lại.
Phúc
Dương liền rút gươm kề cổ Thọ Hương nói trả:
-
Nếu ngươi xạ tiễn ta sẽ giết chết Thọ Hương!
Đoạn
Dương bảo Gia Hầu hối quân chèo gấp. Nguyễn Nhạc chưa biết làm thế nào, Vũ Văn
Nhậm liền giương cung lắp tên bắn một phát trúng vào cổ tay cầm gươm của Nguyễn
Phúc Dương. Dương đau quá buông gươm ôm lấy tay. Tiểu thư Thọ Hương trên mạn
thuyền mất đà té nhào xuống sông. Vũ Văn Nhậm liền nhảy xuống nước bơi ra dìu
Thọ Hương vào bờ. Ba quân trông thấy tài thiện xạ của Vũ Văn Nhậm nói với nhau
rằng:
-
Vũ tướng quân bắn cung thật tài tình, chẳng khác Dưỡng Do Cơ ngày xưa vậy!
Từ
ấy trong quân thường gọi Vũ Văn Nhậm là tiểu Dưỡng Do Cơ. Về thành Qui Nhơn,
Nguyễn Nhạc hội các tướng đến nói:
-
Nguyễn Phúc Dương không biết rằng ta cố tình thả hắn nên lập mưu bắt con gái ta
làm con tin để chạy vào Gia Định. May nhờ có Vũ Văn Nhậm trổ tài thiện xạ cứu
được con ta. Vả lại ta thiết nghĩ nam nữ thọ thọ bất thân, mà Nhậm đã ôm con
gái ta dìu vào bờ khác nào tình chồng vợ. Vậy nay ta định tác hợp Nhậm và Thọ
Hương nên nghĩa phu thê. Chẳng hay ý Nhậm thế nào?
Vũ
Văn Nhậm quì lạy tạ ơn. Nguyễn Nhạc liền định ngày làm lễ thành hôn cho Vũ Văn
Nhậm và Thọ Hương.
***
Nói
về Đông cung Thế tử Nguyễn Phúc Dương dong thuyền chạy vào Gia Định. Đến sông
Thị Nghè gặp Lý Tài, Dương hỏi:
-
Lý tướng quân đã yết kiến Chúa thượng hay chưa? Sao còn đóng thuỷ trại nơi này?
Lý
Tài đáp:
-
Thưa Thế tử, tôi đã đưa thư tiến cử của Thế tử đến Chúa thượng. Chúa thượng hẹn
sẽ đón vào thành dung nạp. Đến nay đã gần hết một tuần trăng sao chẳng thấy động
tĩnh gì?
Dương
hỏi:
-
Tướng giữ đồn Thị Nghè là ai?
Lý
Tài đáp:
-
Là Nguyễn Nghi!
Nguyễn
Phúc Dương bèn cùng Lý Tài đi thuyền đến gần đồn. Dương gọi Nguyễn Nghi ra hỏi:
-
Nguyễn tướng quân có nhận ra ta chăng?
Nguyễn
Nghi trông thấy Dương liền vội vàng nghênh đón vào trong đồn, quì lạy hỏi:
-
Nghe tin Thế tử bị quân Tây Sơn bắt sao thoát được về đây?
Dương
đáp:
-
Ta cùng Lý Tài hẹn nhau trốn khỏi Qui Nhơn vào đất Gia Định mưu khôi phục cơ đồ.
Sao Chúa thượng không dung nạp Lý Tài?
Nghi
đáp:
-
Chúa thượng có ý phong Lý Tài làm đại tướng quân điều binh khiển tướng. Chẳng
ngờ vào trong thành không thấy nói gì đến việc Lý Tài cả. Tôi đã sai người về
thành Sài Côn hỏi ý, nào ngờ quân trong thành không cho vào, chẳng hiểu là ý
gì?
Phúc
Dương, Lý Tài liền cùng Nguyễn Nghi đem theo một trăm quân cưỡi ngựa đến thành
Sài Côn gọi Đỗ Thành Nhân. Nghi gọi lớn:
-
Đỗ tướng quân mau mở cổng thành, có Đông cung Thế tử xin vào yết kiến Chúa thượng.
Đỗ
Thành Nhân trên mặt thành nói vọng xuống:
-
Tôi là người Gia Định đem quân Đông Sơn đuổi Tây Sơn giúp chúa, không biết mặt
Đông cung Thế tử. Vậy có chi làm bằng chứng người ấy là Đông cung Thế tử?
Nghi
nói:
-
Vậy phiền tướng quân cho mời Chúa thượng lên mặt thành nhận diện.
Nhân
đáp:
-
Chúa thượng long thể bất an không thể rời khỏi long sàng.
Nguyễn
Phúc Dương bảo Đỗ Thành Nhân:
-
Trong hoàng tộc có một người cháu của Định Vương tên là Nguyễn Phúc Ánh. Tướng
quân hãy cho gọi người này lên thành nhận diện, không phải phiền đến Chúa thượng.
Đỗ
Thành Nhân đích thân đi gọi Nguyễn Phúc Ánh. Nhân thấy Ánh vừa mới mười lăm tuổi,
làn da trắng trẻo, mặt nhỏ, mắt tròn, vóc người lanh lẹ, liền bảo Ánh:
-
Lý Tài giả hàng làm nội ứng cho Tây Sơn, tôi can gián mãi Chúa thượng không
nghe, bất đắc dĩ mới không cho Chúa thượng đón Lý Tài vào thành. Nay Lý Tài dẫn
một người đến dưới thành xưng là Đông cung Thế tử Nguyễn Phúc Dương, mời hoàng
điệt lên thành nhận diện để vào yết kiến Chúa thượng, xin cho Lý Tài đem quân
vào thành. Nếu Lý Tài vào thành rồi làm nội ứng cho giặc Tây Sơn thì chúa ta
nguy mất, vậy khi lên mặt thành, hoàng điệt chớ nhìn Đông cung Thế tử, đuổi
chúng đi cho rồi. Nếu không như thế thì tôi không bảo toàn tính mạng cho Chúa
thượng và hoàng tộc được đâu.
Phúc
Ánh giận dữ nói:
-
Tôi xin vào trong lấy cây cung tôi thường sử dụng, bắn bọn chúng cho hả dạ!
Nói
rồi liền quay vào lấy cung tên theo Đỗ Thành Nhân lên mặt thành. Nguyễn Phúc
Dương trông thấy Ánh liền gọi lớn:
-
Ta là Đông cung Thế tử Nguyễn Phúc Dương đây! Phúc Ánh hoàng đệ có nhận ra ta
chăng?
Nguyễn
Phúc Ánh quát lớn:
-
Ngươi là kẻ vô danh nơi nào dám nhận là Đông cung Thế tử! Hãy xem thần tiễn của
ta đây!
Nói
rồi dương cung lắp tên bắn một phát nhằm ngay chóp nón Nguyễn Phúc Dương. Dương
giật mình kinh hãi nhổ tên ra, thấy có bức thư dán cẩn thận quanh thân tên.
Nhìn lên mặt thành lại thấy Phúc Ánh nháy mắt làm hiệu, Dương hiểu ý liền dẫn
quân về đồn Thị Nghè. Đỗ Thành Nhân khen Nguyễn Phúc Ánh:
-
Hoàng điệt tuổi còn niên thiếu mà sáng suốt hơn người, lại giỏi nghề cung kiếm.
Thật trí dũng song toàn, đáng khen thay!
Phúc
Ánh cười thầm chẳng nói gì.
Nguyễn
Phúc Dương về đồn Thị Nghè giở thư Phúc Ánh ra đọc. Thư rằng:
Đỗ
Thành Nhân làm phản quản thúc Chúa thượng. Thế tử hãy họp quân các trấn đánh
thành Sài Côn cứu Chúa thượng cùng hoàng thân quốc thích.
Dương
đọc xong nói:
-
Nguyễn Phúc Ánh mới mười lăm tuổi mà trí dũng song toàn thật đáng khen. Nếu
không nhờ Phúc Ánh đưa tin, thì ta không rõ tại sao Chúa thượng ở trong thành
Sài Côn lại nội bất xuất, ngoại bất nhập như thế. Lý Tài và Nguyễn Nghi cùng hợp
quân tiến đánh Sài Côn. Ta sẽ sai người gọi Nguyễn Văn Hoằng, Hồ Văn Lân ở Trấn
Biên, Bình Thuận kíp đem quân tiếp viện.
Nguyễn
Nghi can:
-
Đỗ Thành Nhân dùng Chúa thượng làm con tin để khống chế các trấn. Nay nếu ta
đem quân đánh Sài Côn, e rằng Đỗ Thành Nhân bức tử Chúa thượng cùng hoàng tộc
thì sao?
Phúc
Dương ngẫm nghĩ rồi nói:
-
Đỗ Thành Nhân dùng Chúa thượng để khống chế chúng ta. Nay ta cứ giả vờ như
không nghe lệnh Chúa thượng, Đỗ Thành Nhân thấy con tin không còn giá trị ắt chẳng
bức Chúa thượng cùng hoàng tộc làm chi.
Nói
rồi truyền Lý Tài và Nguyễn Nghi đem toàn quân tổng cộng được năm ngàn, tiến về
vây thành Sài Côn. Phúc Dương nói riêng với Lý Tài:
-
Nếu Đỗ Thành Nhân bức tử Chúa thượng thì ta đường đường nối nghiệp tổ tiên khôi
phục cơ đồ.
Đến
thành Sài Côn, Lý Tài cho quân đem đại bác bắn phá khắp thành. Quân Đông Sơn chống
không nổi, từng tảng đá trên mặt thành bị đạn đại bác bắn đổ rào rào. Đỗ Thành
Nhân liệu bề đánh không lại liền đem Định Vương Nguyễn Phúc Thuần lên mặt
thành. Phúc Dương trông thấy liền bảo Lý Tài lệnh quân ngừng bắn. Đỗ Thành Nhân
lên mặt thành nói lớn:
-
Có Chúa thượng ở đây, các người định làm phản hay sao?
Nguyễn
Phúc Dương cười lớn nói:
-
Ngươi ngu muội tưởng có Định Vương là khiển được chúng ta hay sao? Ta đây là
Đông cung Thế tử mới là dòng chính thống. Định Vương năm xưa chẳng qua do
Trương Phúc Loan chuyên quyền làm điều soán nghịch mà thôi. Quân ta bắn phá được
thành sẽ bắt ngươi cho tứ mã phanh thây.
Nguyễn
Phúc Thuần thất kinh khóc lớn:
-
Năm xưa Trương Phúc Loan phế truất cháu, thì ta chẳng qua là con cờ của Phúc
Loan mà thôi. Bởi vậy ta mới phục chức cháu là Đông cung Thế tử. Nay cháu và
các tướng không phục ta thì cũng nghĩ đến tình cốt nhục mà lui binh. Nếu không
Đỗ Thành Nhân sẽ giết chết hoàng thân trong thành thì cháu cũng mang tiếng là
người bất nhân vậy!
Đỗ
Thành Nhân nghe Phúc Thuần nói xong liền tiếp lời:
-
Nếu ngươi lui binh về đồn Thị Nghè, ta sẽ thả Chúa thượng cùng hoàng tộc, bằng
nếu lòng quyết đánh, ta giết hết không tha!
Nguyễn
Nghi nói với Phúc Dương:
-
Nay Đỗ Thành Nhân cùng đường e nổi giận làm càn. Chi bằng ta lui quân về đồn Thị
Nghè, cho hắn thả hoàng tộc rồi sẽ đánh lấy Sài Côn sau.
Phúc
Dương nghe lời liền thu quân về. Lý Tài nhăn mặt hỏi riêng Phúc Dương:
-
Nếu ta tiếp tục đánh Sài Côn, Đỗ Thành Nhân nổi giận bức tử Định Vương thì Thế
tử lên ngôi tôn nắm quyền nhiếp chính, ta lại trừ được phản tặc Đỗ Thành Nhân,
lấy thành Sài Côn. Một công lợi đôi ba việc, sao Thế tử không làm?
Dương
trầm ngâm đáp:
-
Nếu ta làm thế e rằng mang tiếng bất nhân, sợ các tướng không phục mà sinh nội
biến, ấy là một lẽ. Chúa thượng là người nhu nhược, ta bảo ông ấy thoái vị nhường
ngôi ông ấy ắt phải nghe, thì ta vẫn nắm quyền nhiếp chính, ấy là hai lẽ. Sau
khi thả hoàng tộc xong, Đỗ Thành Nhân tất phải bỏ Sài Côn mà chạy, thì ta vẫn lấy
được thành mà không phải hao binh tổn tướng, ấy là ba lẽ. Vì ba điều lợi ấy nên
ta mới thu binh về đồn Thị Nghè.
Lý
Tài mừng rỡ khen:
-
Thế tử liệu việc thật sâu sắc, không còn ngây thơ như trước nữa rồi. Vậy tôi
xin đem quân bản bộ xuống phía Nam thành Sài Côn mai phục ở cánh rừng cạnh làng
Hoà Hưng, đợi Đỗ Thành Nhân đến đó đánh một trận mà diệt trừ hậu họa.
Nguyễn
Phúc Dương y lời, Lý Tài dẫn quân đi ngay.
Lúc
ấy Đỗ Thành Nhân ở trong thành Sài Côn nói với thủ hạ:
-
Ta tưởng có Định Vương trong tay là sai khiến được tướng sĩ, nào ngờ Đông cung
Thế tử lại thoát khỏi tay quân Tây Sơn quay về Gia Định làm đảo lộn toàn bộ kế
sách của ta. Các tướng có kế gì xoay chuyển tình thế được chăng?
Võ
Tánh bàn:
-
Nay Nguyễn Phúc Dương lui quân về đồn Thị Nghè, ta hãy mau bỏ thành Sài Côn rút
về căn cứ Đông Sơn ta ở đất Tam Phụ. Nếu chậm trễ chúng điều binh của Lê Văn
Quân ở Long Hồ, Hồ Văn Lân ở Trấn Biên, ba mặt cùng giáp công thì ta không còn
đường thoát.
Đỗ
Thành Nhân nghiến răng nói:
-
Đang được phong làm phụ chính dưới quyền chúa, bỗng chốc phải bỏ trốn vào rừng.
Cơ sự cũng do thằng giặc Tàu Lý Tài mà ra. Thù này có ngày ta phải trả.
Nói
rồi mở cửa Nam thành Sài Côn đem năm ngàn quân Đông Sơn rút về vùng rừng Tam Phụ.
Quân
Đông Sơn mới đi đến cánh đồng trống ở đầu ấp Hoà Hưng, bỗng nghe pháo lệnh nổ
vang, súng đại bác từ hai cánh rừng ầm ầm bắn ra, tiếp theo là trận mưa tên đổ
xuống. Quân Đông Sơn trúng tên đạn chết rất nhiều.
Đỗ
Thành Nhân thất kinh than:
-
Ta đã bị Lý Tài mai phục mất rồi!
Nói
rồi dẫn quân chạy một mạch không dám ngoái đầu lại. Về đến rừng Tam Phụ, Thành
Nhân kiểm điểm binh mã thấy hao hết một ngàn quân, số còn lại áo quần rách rưới,
thương tích đầy mình. Thành Nhân nghiến răng trợn mắt hét vang:
-
Bớ Lý Tài! Thù này ta quyết chẳng đội trời chung!
Quân
Đông Sơn đi rồi, Nguyễn Phúc Dương vào thành Sài Côn ngự nơi chính điện, cho mời
Nguyễn Phúc Thuần đến. Nguyễn Phúc Thuần và Nguyễn Đăng Trường đến thấy Dương
ngự trên ngai chúa, dưới thì võ sĩ hai hàng mặt đằng đằng sát khí. Thuần thấy vậy
ngao ngán nói:
-
Ta bất tài kém đức nên lòng người không phục. Chính vì Quốc phó Trương Phúc
Loan đưa ta lên ngôi chúa nên Tây Sơn mới thừa cơ dấy loạn, xã tắc ngả nghiêng.
Vậy nay ta thoái vị nhường ngôi cho cháu nắm quyền nhiếp chính đánh giặc Tây
Sơn khôi phục cơ đồ nhà Nguyễn ta.
Năm
Bính Thân (1776), niên hiệu Cảnh Hưng thứ Ba mươi bảy, Nguyễn Phúc Dương tôn Định
Vương Nguyễn Phúc Thuần làm Thái Thượng Vương, còn mình tự xưng làm Tân Chính
Vương cùng lo việc khôi phục cơ nghiệp nhà Nguyễn. Từ ấy họ Nguyễn ở Gia Định
có một lúc hai chúa, nhưng quyền hành đều ở trong tay Tân Chính Vương cả. Thiên
hạ thấy trong lúc đất nước như ngàn cân treo sợi tóc mà các chúa tranh quyền với
nhau, đều lắc đầu chán ngán.
xem tiếp: * Chương 23: Lo nước xa, Lê Quý Đôn trổ tài. - Sợ ma gần, Phạm Ngô Cầu bày kế.
xem tiếp: * Chương 23: Lo nước xa, Lê Quý Đôn trổ tài. - Sợ ma gần, Phạm Ngô Cầu bày kế.
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét
Có viết cho nhau cả vạn lời,
Rằng thương rằng nhớ để rồi thôi,
Chi bằng trên đường đời vạn nẻo,
Sống Để Yêu Thương thế đủ rồi...